DILI, 29 marsu 2021 (TATOLI)—Prezidente Partidu Kongresu Nasional Rekonstrusaun Timorense (CNRT, sigla portugés), Kay Rala Xanana Gusmão, husu ba Ministériu Públiku (MP) atu notifika fali nia hanesan arguidu para bele ba hatán iha Tribunál kona-ba keixa ne’ebé Sekretáriu Jerál partidu Frente Revolusionáriu Timor-Leste Independente (FRETILIN), Mari Bin Amude Alkatiri, hatama ba MP.
Notísia Relevante : Xanana ba hatán notifikasaun MP hanesan testemuña
“Bele husu, tansá mak ha’u tenke sai hanesan arguidu? Tanba ha’u mak fó hatene ba membru sira Komisaun Polítika Nasionál (CPN)-CNRT nian no ba Deputadu sira Bankada CNRT iha Parlamentu Nasionál, katak sira tenke foti kestaun subornu hosi Conoco Philips ba Dr. Mari Alkatiri, no tanba ha’u mak husu CPN no haruka orientasaun ba Bankada CNRT, iha Parlamentu Nasional, atu foti asuntu ne’e no la’ós sira-nia inisiativa. Ha’u mak halo akuzasaun kontra Dr. Mari katak nia simu subornu hosi Conoco Philips, tan ne’e ha’u tenke sai arguidu,” Kay Rala Xanana, hateten liuhosi konferénsia imprensa iha Edifísiu GMNTV, Bebora, Dili, segunda ne’e.
Xanana mós esklarese katak kazu subornu ne’e, sai tiha ona koñesimentu públiku, dezde 2004/2005 no la’ós buat foun ida no durante prosesu negosiasaun Fronteira Marítima ho Australia, iha Komisaun Konsiliasaun, nia sempre lori dokumentu Conoco Philips nian ne’e no preparadu atu hatudu karik presiza.
“Ohin mós ha’u dehan ba Prokuradór Dr. Matias Soares, katak ha’u ezije ba Ministériu Públiku atu bolu fali ha’u nu’udar arguidu, hodi bele ona hatán kona-ba kazu ne’e,” Xanana afirma tan.
Nia argumenta mós tuir Kódigu Prosesu Penal, iha Seksaun IV, kona-ba Prova testemuña, iha ninia Artigu 124º., kona-ba Impedimentu, dehan ‘Ema ne’ebé tama iha prosesu ida, hanesan arguidu ka lezadu, labele fó depoimentu iha prosesu ne’e’, nu’udar sasin.
Tuir Kódigu Prosesu Penal ninia Kapítulu VI, kona-ba suspeitu, arguidu no kondenadu, iha ninia Artigu 59º., kona-ba Konstituisaun hanesan arguidu, iha ninia númeru 1, dehan ‘Hetan kualidade hanesan arguidu ema ne’ebé hasoru akuzasaun iha prosesu penal’. Nu’udar arguidu, Xanana afirma nia prontu ba hatán iha Tribunal no sei lori provas kona-ba subornu ne’e.
“Ohin maka ne’e de’it, hodi hein katak Ministériu Públiku bolu fali ha’u, nu’udar arguidu, hodi ha’u aprezenta ona evidénsia, nune’e Tribunál atu bolu ha’u ba hatán,” Xanana tenik.
Jornalista : Nelson de Sousa
Editór : Francisco Simões