iklan

NASIONÁL, DILI, HEADLINE, KAPITÁL, POLÍTIKA

Dadus provizóriu vítima afetadu inundasaun iha uma kain 11.000-resin

Dadus provizóriu vítima afetadu inundasaun iha uma kain 11.000-resin

Abitante iha mota-ibun Ponte Comoro III sai vitima ba impaktu inundasaun iha domingu (04/04). Imajen TATOLI/António Gonçalves.

DILI, 17 abril 2021 (TATOLI)—Diretór Jerál Ministériu Administrasaun Estatál, Rosito Guterres, hateten dadus vítima ne’ebé afetadu ba dezastre naturál hosi munisípiu hotu-hotu inklui Dili to’o horikalan halo rekaptulasaun dadus privizóriu iha uma kain 11.000-resin mak afetadu ba inundasaun.

Notísia Relevante: Ema 35 lakon vida durante dezastre naturál, na’in-10 seidauk hetan

“Kona-ba vítima afetadu ba inundasaun levantamentu dadus hosi Dili to’o ba munisípiu daudaun ne’e la’o hela, tanba ema barak mak afetadu ba inundasaun. Entaun to’o agora ita seidauk iha dadus loloos maibé dadus provizóriu uma kain ne’ebé afetadu ba kalamidade ne’e to’o horikalan ita halo rekapitulasaun dadus provizóriu hamutuk 11.000-resin. Maibé, ida-ne’e Munisípiu Dili de’it mós seidauk tama hotu no submete ba MAE,” Rosito Guterres hateten ba Agência TATOLI iha Tasi-Tolu, sabadu ne’e.

MAE to’o agora seidauk iha dadus loloos ba vítima dezastre naturál tanba levantamentu dadus hafoin akontesementu inundasaun iha loron 04/04 mai leten mak Ministériu Administrasaun Estatál, Ministériu Interior, Sekretáriu Estadu Protesaun Sivíl hala’o servisu bazea ba mandatu hosi Governu atu responde ba nesesidade emerjénsia.

“Depois la’o tiha emerjénsia durante loron tolu haat, ita hahú responde ona saida mak ita halo ba oin. Ne’e mak levantamentu dadus ita-nian foin hahú iha loron 07/04 to’o agora la’o hela,” nia informa.

Levantamentu dadus iha terrenu bazea ba formatu tolu ne’ebé MAE entrega ba autoridade munisipál no aturidade lokál sira, agora la’o daudaun no tama ona faze data entry, entaun dadus sira-ne’e konsentra mak hatene akumalativu númeru populasaun totál hira mak afetadu ba inundasaun.

“Agora ita hein mós dadus hosi munisípiu hotu-hotu. Tanba, akontesimentu inundasaun ne’e Dili de’it ita hatene katak vítima ba inundasaun foufoun ne’e evakua ba sentru evakuasaun hamutuk 43, agora ativu iha 38. Entaun, munisípiu barak mak vítima hotu ba kalamidade ne’e, ne’ebé levantamentu dadus sei la’o hela,” nia hateten.

Tuir nia, levantamentu dadus ne’ebé daudaun ne’e la’o hela ne’e bazea ba formatu tolu, formatu dahuluk ko’alia kona-ba oinsá identifika númeru uma kain ne’ebé afetadu ba inundasaun, formatu II infraestrutura ne’ebé estraga, no formatu III ko’alia kona-ba infraestrutura setór privadu nian ne’ebé hetan estragu.

Entaun, atu hatene loloos família afetadu ba vítima dezastre naturál ne’e, bainhira halo levantamentu dadus no enkamiña hotu mai iha MAE mak foin hatene númeru loos ne’e hira.

“Bainhira dadus sira-ne’e mai hotu, sei ba data entry mak ita análiza katak iha nivél uma kain afetadu ba kalamidade ne’e hira. Tanba, dadus balun foin data entry, ne’ebé aban ba leten mak ami hatene uma hira mak hetan estraga totál, natoon, no kmaan. Ita hatene ona maibé levantamnetu dadus agora la’o hela,” nia dehan.

Nia argumenta, iha levantamentu dadus ne’e atu labele iha manipulasaun dadus iha terenu, dahuluk tenke halo identifikasaun no identifika mós kuantidade mak ba haree nia kualidade.

“Atu ema labele halo manipulasaun iha dadus, ita sei liuhosi autoridade komunitáriu sira, xefe suku, xefe aldeia, no delegadu-delegada sira tanba sira mak hatene liu sira-nia populasaun ne’e hira no sasán ne’e estraga duni ka lae, ita hamutuk ho sira halo verifikasaun,” nia hateten.

Tanba, levantamentu dadus atu responde Governu nian mak agora MAE no SEPS bazea ba unidade demisaun risku dezastre naturál Ministériu MAE, MI, mak lidera hela inklui SEPS.

“Ami sei haree hotu mak lansa dadus númeru totál ba dezastre naturál depois mak ita tun ba halo verifikasaun kualidade, nune’e ema labele halo manipulasuan dadus. Ne’ebé, SEPS mós sei servisu hamutuk ho parseiru internasionál para atu ko’alia kona-ba multi sektoriál asesmentu,” Diretór Jerál MAE ne’e hateten.

Bainhira mak termina levantamentu dadus, nia dehan, bazea ba instrusaun hosi Primeiru-Ministru (PM) nian, sei aprezenta dadus vítima dezastre naturál segunda (19/04) semana oin.

“Entaun, ami iha tempu semana ida-de’it atu halo levantamentu dadus depois tenke ba data entry mak ita aprezenta ba Primeiru-Ministru Taur Matan Ruak,” nia dehan.

Jornalista: Arminda Fonseca

Editór: Cancio Ximenes.

iklan
iklan

One Comment

  1. Favor ida hakat mos mai ami nia munisipiu Ainaru, postu Maubisse nebe iha komunidade balu afetadu mos ba dezastre naturais “Erosaun” nebe rejulta ema lakon vida inklui uma no nsst.

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!