DILI, 20 outubru 2021 (TATOLI) – Rejiaun Administrativa Espesiál Oé-Cusse Ambeno (RAEOA) lideradu Arsénio Paixão Bano, propoin $84,436,784.00 ($84-resin) iha Orsamentu Jerál Estadu (OJE) ba tinan fiskál 2022.
Montante orsamentu millaun $84-resin prioridade ba konstrusaun estrada rurál hosi sub-rejiaun Pante Makassar ba Oé-silo no Pásabe, nune’e mós hosi sub-rejiaun Pante Makassar ba sub-rejiaun Nítibe.
“RAEOA propoin orsamentu hamutuk millaun $84-resin ba orsamentu 2022, orsamentu ne’e atu finánsia programa tomak, liuliu atu kontinua estrada boot-rua iha sub-rejiaun Pante Makassar ba Oésilo Pásabe no Nítibe nian,” Prezidente Autoridade RAEOA, Arsénio Paixão Bano informa ba Agência TATOLI, iha edifísiu ZEESM, Oé-Cusse, kuarta ne’e.
Projetu estrada rurál liga ba sub-rejiaun hirak-ne’e, kontinua kompleta liña eletrisidade, aeroportu Rota do Sândalo, serbisu komunitária sira presiza la’o nafatin, halo manutensaun ba konstrusaun projetu sira-ne’ebé ezekuta ona iha tinan 2021 ne’e, hanesan bee-moos, estrada rurál no serbisu agrikultura nian.
“Iha tinan ne’e, ita halo esforsu maka’as serbisu barak la’o iha área rurál iha suku hotu-hotu, ita foku liubá konserva bee-moos no fornese bee-moos ba komunidade, entaun tinan oin ita tenke kontinua ritmu fornesimentu bee-moos ba komunidade, kontinua sistema kanalizasaun distribuisaun bee-moos ba komunidade,” nia fundamenta.
Prezidente Autoridade ne’e fó-sai katak, proposta OJE 2022 tún kompara 2021 nian hamutuk millaun $127.
“Nia rezultadu mak iha tinan 2021 ne’e, ita implementa projetu barak ho nesesidade seluk, entaun ita propoin milaun $84 iha 2022 ne’e, ita hamenus oituan tanba ita sei halo de’it ba manutensaun ba obra saida de’it maka ita ezukuta ona iha tinan 2021 ne’e,” nia katak.
Tuir Livru 3C (RAEOA-ZEESM) ne’ebé Agência TATOLI asesu hosi Parlamentu Nasionál, katak totál despeza Orsamentu Jerál Estadu ba RAEOA no ZEESM-TL iha tinan 2022 hamutuk $ 84,436,784.00 ho deskrisaun ba kategoria saláriu no vensimentu $11,086,859.00, bens (sasán) no serbisu $21,361,440.00, transferénsia públika $4,322,027.00, kapitál minór $607,155.00 no kapitál dezenvolvimentu $47,059,303.00.
Hosi montante refere atu finánsia programa 15, sub-programa 95 no atividade 265. Fonte orsamentu montante $37,377,481.00 mai hosi Governu Sentrál hodi finánsia kategoria saláriu vensimentu, bens no servisu no kapitál minór.
Nune’e mós transferénsia públiku hamutuk $ 47,059,303.00 mai hosi RAEOA rasik atu finánsia ba iha kategoria kapitál dezenvolvimentu.
Husi totál orsamentu 2022 ne’e maioria koloka tuir presentajen kategoria hanesan fundu kapitál dezenvolvimentu 55.73%, bens servisu 25.30%, saláriu vensimentu 13.13%, transferénsia públika 5.12% no kapitál minór 0.72%.
Saláriu vensimentu
Despeza ba kategoria ida-ne’e hamutuk $11,086,859.00 hodi asegura saláriu ba funsionáriu hamutuk ema na’in 2500 ne’ebé dezagrega iha Gabinete Prezidente Autoridade, Adjunta Prezidente Autoridade atu reforsa institusionál, Adjuntu Prezidente Autoridade ba Asuntu Sosiál iha Sekretaria Rejionál hitu (7) iha RAEOA/ZEESM.
Bens servisu
Totál despeza ba kategoria ida-ne’e hamutuk $21,361,440 hodi asegura kustu operasionál ba Gabinete Prezidente Autoridade, Adjuntu Prezidente Autoridade no Sekretaria Rejionál sira hodi implementa programa, sub-pragama no atividade iha RAEOA-ZEESM.
Kapitál minór
Orsamentu iha kategoria ida-ne’e hamutuk $607,155.00 ba tinan 2022 atu asegura kondisaun bázika ba Gabinete Prezidente Autoridade no Gabinete Sekretaria Rejionál Finansa, Sekretaria Rejionál Edukasaun no Solidariedade Sosiál.
Kapital dezenvolvimentu
Ho montante $ 47, 059 303.00 ba 2022, RAEOA no ZEESM-TL prefere orsamentu hosi líkidez própriu.
Transferénsia públika
Totál despeza ida-ne’e hamutuk $ 4,322,027.00 hodi asegura kustu ne’ebé ho natureza subvensaun públika. Liña rúbrika ida-ne’e nu’udar responsabilidade tomak ba Prezidente Autoridade hola desizaun ba despeza. Despeza hirak-ne’e koloka ba asosiasaun kooperativa, ONGs no UNDP, subsídiu ba konsellu suku, PAAS no dezastre naturál, merenda eskolár no konsesaun eskolár.
Notísia relevante: RAEOA propoin millaun $127 inklui millaun $14 finaliza Ró Haksolok
Jornalista : Abílio Elo Nini
Editór : Evaristo Soares Martins