DILI, 20 Janeiru 2025 (TATOLI) – Sentru Lojístiku Nasionál (CLN, sigla portugés) halo klarifikasaun kona-ba destruisaun ba produtu hanesan koto no fore-rai hamutuk tonelada 102 iha sesta, semana kotuk, iha lixeiru Tíbar.
Prezidente CLN, António de Araújo Soares, esplika katak destruisaun ba produtu sira ne’e, tanba labele duni atu konsome. Hodi salienta katak, iha Maiu 2024, CLN hetan inspesaun direta husi Primeiru-Ministru, Xanana Gusmão, no Ministru Koordenadór Asuntu Ekonómiku, Francisco Kalbuadi Lay, iha armazein Tíbar, no husu atu tau atensaun ba produtu sira ne’e.
Tanba ne’e, CLN halo, iha Juñu no Jullu, koorderasaun urjente ida ho Autoridade Inspesaun no Fiskalizasaun ba Atividade Ekonómika, Sanitária no Alimentár (AIFAESA) hodi inspesiona produtu lokál sira, liuliu koto no fore-rai no identifika katak produtu sira ne’e kuaze labele han, tanba rai iha tempu naruk ka liu tinan rua.
“Ita tenta buka rezolve situasaun. Ami halo pedidu ba primeiru-ministru tanba ita tutela ba, oinsá produtu ne’e ita bele hasai, ita koko fa’an filafali ba sira ne’ebé iha animál, maibé produtu estragadu ne’e laiha ema ruma interese atu sosa. Entaun, tempu la’o nafatin, iha semana kotuk, tenke halo destruisaun ba kuantidade koto tonelada 92 no fore-rai 10”, dehan.
Molok AIFAESA halo destruisaun, sira inspesiona dala rua hodi foti amostra no halo teste, maibé hatudu katak kualidade labele duni atu konsome, tanba produtu sira ne’e hola iha 2021 no 2022.
António Soares mós realsa kona-ba intevensaun merkadu ba produtu ne’ebé CLN sosa ne’e fó prioridade ba foos hodi bá fa’an iha área rurál sira. Enkuantu ba asaun sosiál, CLN labele halo intervensaun direta, maibé bainhira iha pedidu mak bele apoia ba instituisaun sira.
Atu evita destruisaun iha futuru maka CLN sei tau importánsia ba jestaun armazenamentu hodi fó kapasitasaun ba tékniku sira. “Foos ne’ebé daudaun sei iha armazein CLN ne’e foos importadu hamutuk tonelada 2.856, foos lokál tonelada 600-resin. Ita iha hare-kulit saka 7.358 ka tonelada 368.183, nune’e iha Fevereiru no Marsu ita sei simu [foos importa] tonelada 1.300”, nia adianta.
Iha 2024, CLN importa foos saka rihun 160 ka tonelada rihun 4 no halo intervensaun bá merkadu saka 44.150 ka tonelada 1.103,75, ba apoia umanitária saka 1.608 ka tonelada 40,2.
Hare-kulit ne’ebé sosa iha tinan kotuk hamutuk saka 7.358 ka tonelada 368.181 no daudaun sei iha hela armazein CLN. Foos ne’ebé sosa iha 2023 hamutuk saka 6.422 ka tonelada 264.958.
Aleinde ne’e, CLN halo akizisaun, iha 2022, ba fore-mungu saka 2.206 ka tonelada 91.292, koto iha saka 4.002 ka tonelada 127.900, foos lokál saka 26.385 ka tonelada 1.072.181.
Notísia relevante: CLN halo intervensaun foos ba Munisípiu haat
Jornalista: Arminda Fonseca
Editora: Maria Auxiliadora