BAUKAU, 07 Marsu 2025 (TATOLI)—Prezidente Autoridade Munisipál (PAM) Baukau, Veneranda Lemos Martins enkoraja feto atu kontinua apoia malu liuhusi serbisu maka’as hodi partisipa iha dezenvolvimentu nasionál.
Veneranda esplika katak situasaun atuál konsideradu nu’udár tempu emansipasaun ne’ebé mak feto bele halo serbisu hotu inklui serbisu mane nian tanba ne’e presiza apoia malu, nune’e bele partisipa iha kualker atividade iha instituisaun Estadu hodi kontribui ba dezenvolvimentu nasionál.
“Feto tenke serbisu maka’as liután. Dalabarak feto maluk sira la suporta malu hanesan eleisaun entaun lakon tiha kuota feto,” Prezidente Autoridade Munisipál Baukau hateten bainhira partisipa iha selebrasaun Loron Mundiál Feto ne’ebé realiza iha Salaun Apuramentu Vila Nova, Baucau, sesta ne’e.
Nia haktuir feto Timor-Leste durante ukun-aan luta maka’as hodi defende direitu liuhusi governu anteriór no organizasaun feto nune’e rekoñese partisipasaun feto hodi hasa’e kuota ba pursentu 30 iha prosesu dezenvolvimentu.
Nia hateten sosiedade barak hanoin kultura patriarkál maibé iha Timor-Leste feto lidera nu’udár kaer rotan iha área oeste hanesan munisípiu Kovalima no seluk tan.
“Pelumenus mane sira fó netik espasu ba feto tanba bele ona halo serbisu ne’ebé uluk mane sira halo,” Veneranda Lemos tenik.
Eis deputada ne’e salienta, nasaun Timor-Leste inísiu ukun-aan kria lei ne’ebé hakerek iha Konstituisaun Repúblika Demokrátika Timor-Leste (KRDTL) artigu 16 no 17 no Deklarasaun Universál Direitu Umanu iha artigu 6 aliña b kona-ba promove, garante igualdade no oportunidade ne’ebé efetivu entre feto no mane iha aspetu hanesan sosiál, justisa, polítika, ekonomia no família.
Seluk mak, iha Parlamentu Nasionál ratifika konvensaun kona-ba eliminasaun ba forma deskriminasaun hasoru feto hodi garante no haforsa direitu feto no labarik feto hodi hakribi atu ho forma deskriminasaun.
Nune’e mós, Timor-Leste adere no sai membru ba deklarasaun BPFA (Beijing Declaration and Platform for Action), iha Beijing, 1995, ne’ebé fó biban ba feto Timor atu envolve iha área sira hanesan edukasaun, formasaun, saúde, arma ba konflitu, ekonomia, empoderamentu no desizaun institusionál, direitu feto no publikasaun mídia kona-ba asaun feto.
Feto munisípiu Baukau ne’ebé asumi ona kargu iha Autoridade Administrasaun mak hanesan Sekretária Munisipál Asuntu Sosiál, xefi suku na’in-tolu kompostu suku Bualele, Soba, Samalari (Baguia) no Administradora Postu Vemasse inkluindu kargu Diretór Serbisu Munisipál Rejistu Notariadu no Koordenadór BTL,ep.
Entretantu, Loron Mundiál Feto kada tinan selebra iha loron 8 fulan-Marsu ne’ebé dahuluk selebra iha Nova Iorke iha tinan-1909 no ofisialmente Organizasaun Nasaun Unida (ONU-sigla Portugés) selebra iha tinan-1977 ho objetivu luta ba direitu feto no atinje pás iha mundu.
Jornalista: Natalino Belo
Editór: Xisto Freitas da Piedade