DILI, 02 Maiu 2025 (TATOLI) – Iha trimestál dahuluk 2025 (Janeiru, Fevereiru no Marsu) rejista empreza 31 mak komete irregularidade ba vistu traballu; estranjeiru hamutuk na’in-45, Inspesaun Jerál Traballu (IJT) relata.
“Nune’e iha kazu sira hanesan ne’e iha tinan-2025 ami rejista hamutuk iha kompaña 31, totál traballadór prejudikadu hamutuk 45 no totál multa hamutuk $13,110 doláres amerikanu, ne’e hatama reseitas ba kofre Estadu”, Inspetór Jerál Traballu, Frederico Pereira Matos, informa ba jornalista TATOLI iha edifísiu IJT, Hudi Laran, Dili, Kuarta ne’e.
“Entretantu iha balun mós uza sala vistu hanesan, hetan tiha vistu husi kompaña ida ba servisu fali iha kompaña seluk, no balun mós hetan vistu ba pozisaun ida, maibé ba servisu fali iha pozisaun seluk. Enkuantu prosesu vistu ne’e, ami konsidera halo iregularidade,” nia hatutan.
Inspetór Jerál Traballu, Frederico Pereira Matos, iha biban ne’e mós relata, “Aleinde ne’e, iha tinan-2024 IJT mós konsege rejistu kazu ba vistu traballu husi empreza ne’ebé komete iregularidade hamutuk 192, totál traballadór prejudikadu hamutuk 256 no multa ba irregularidade ne’e hotu IJT hatama reseita ba kofre Estadu hamutuk $49, 405 doláres amerikanu”.
Nia esplika, vistu traballu estranjeiru ne’e hanesan traballadór hirak-ne’ebé mak mai husi nasaun li’ur hodi hala’o sira-nia servisu iha Timor-Leste. Ida-ne’e hanesan empreza sira-nia mekanizmu hodi lori ema husi estranjeiru mai servisu iha sira-nia empreza.
“Ninia prosesu mak hanesan, bainhira kompaña ida hakarak lori traballadór estranjeiru ida hodi mai hala’o servisu iha ninia kompaña, nia tenke hatama prosesu dokumentu iha imigrasaun”, Inspetór Frederico Pereira Matos, hateten.
Inspetór ne’e dehan, parte imigrasaun ne’e sai hanesan odamatan boot ba prosesu vistu traballu estranjeiru ninian, no bainhira parte migrasaun haree ona katak vistu ne’e tama kategória vistu traballu, entaun sira sei tranfere fali dokumentu ne’e ba sira para hetan pareser ba vistu traballu.
“Entaun bainhira dokumentu ne’e transfere mai ami hodi hetan pareser ne’e, entaun ami mós iha mekanizmu no hodi hatene ema ne’e bele duni hetan vistu ida nia husu ne’e kalae, hanesan, ami bele halo inspesaun ba sira-nia fatin kompaña nian, ba haree traballadór sira, hasoru sira hodi observa mós traballadór lokál no estranjeiru sira iha kondisoens kompaña nian”, dirijente ne’e esplika.
“Maibé, bainhira ami haree mak laloos, ka iha aspetu balun mak kontra entaun ami la fó vistu. Katak, lahetan pareser favoravél tanba kondisoens la permite tanba dalabarak mós ami halo inspesaun ba kompaña sira barak mak kondisaun la favoravél no dalaruma mós kompaña ne’e ninia fatin laiha, hanesan negósiu ambulante ka movél de’it, maske nia iha armajen (gudang) maibé laiha kompaña”, nia reforsa.
Entretantu, komparasaun dadus irregularidade ne’ebé komete husi empreza no prejudikadu sira iha tinan-2024 no 2025 (trimestrál primeiru) iha empreza 161 no prejudikadu hamutuk na’in 211. Katak, menus 161 dadus 2025 para ekivale ba 2024; empreza sira ne’ebé komete irregularidade no falta 211 para ekivale ba prejudikadu entre tinan anteriór no atuál.
Notísia relevante:IJT halo inspesaun ba empreza Minarta iha Tapo-Memu
Jornalista: Alexandra da Costa
Editór: Rafael Ximenes de A. Belo
