DILI, 12 setembru 2019 (TATOLI)-Konsellu-Imprensa (CI-sigla portugés) parseria ho Austrália Press Council (APC) liuhusi APGC (Asian Pacific Journalism Centre) organiza programa tele-konferénsia konjunta ho hanoin, jornalista, editór no xefe redasaun sira bele apár ho situasaun atuál no dezenvolvimentu área jornalizmu iha Timor-Leste no Austrália no mós iha nivel rejionál.
Diretora Ezekutiva CI, Ana Teresa Sequeira hateten, output husi tele-konferénsia ne’e, bele gaña sira-nia esperiénsia, gaña mós sira-nia asaun solidariedade atu luta hamutuk uainhira hasoru situasaun difisil ba jornalista sira.
“Horibainhira ita haree katak parte barak maka hamriik hamutuk ho ita hodi kontra defamasaun, ema lori jornalista ba tribunál liuliu lori jornalista ba kadeia, ita kontra maka’as no ita haree katak ita bele gaña ba konsiénsia públika kona- ba ida ne’e. Ne’e output (rezultadu) ne’ebé ita hetan,” informa Diretora Ana Teresa Sequeira ba Ajénsia TATOLI hafoin tele-konferénsia, iha Edífisiu Banku Mundiál, horiseik.
Iha biban hanesan, Ezekutiva KI ne’e mós haktuir, tinan ida ne’e hahú diskute fila fali asuntu defamasaun kriminalizasaun tanba iha entidade balun maka hahú ko’alia fali atu kriminaliza defamasaun ne’e.
“Entaun ita hakarak luta para dikriminaliza fali defamasaun ne’e tanba ne’e maka ita foti fali asuntu ne’e para hodi haree impaktu saida no tanbasá maka ita hakarak atu labele kriminaliza difamasaun”.
“Tanba jornalista serbisu, nia tenke livre para halo nia serbisu tanba serbisu jornalista nian atu disemina informasaun ba públiku maibé se ita dehan jornalista halo ida ne’e, desfama ida ne’ebá, entaun jornalista ta’uk ona atu halo kobertura ka hato’o informasaun tanba jornalista serbisu ho lia-loos funsionál la’ós absoluta katak ohin deskobre buat ida, aban nia bele deskobre fali buat ida ne’ebé nia deskobre antes,” konsidera Diretora Ana Teresa Sequeira.
Nia konsidera tan katak se kriminalizasaun iha sei hamosu impaktu negativu ruma ka barak liu. Nia impaktu negativu maka jornalista sei ta’uk atu hato’o informasaun, uainhira nia hetan segredu ka faktu ruma iha públiku no ema ruma atu lori nia ba tribunál nia deside dehan nia labele ko’alia sai-nia fonte tanba nia promete ona ho nia fonte atu labele hateten sai, entaun sira kadeia tiha jornalista.
“Iha parte seluk se jornalista fó sai katak informasaun ne’e fonte A maka hateten entaun fonte sei la fiar tan serbisu jornalizmu entaun iha ne’ebá kedas demokrasia mate,” hateten Ezekutiva CI ne’e.
Diretora CI, Ana Teresa Siqueira informa ba Ajénsia TATOLI katak tele-konferénsia ne’ebé CI realiza ho APGC ne’e benefisia tebes ba jornalista sira.
“Tele-konferénsia ne’e importante tebes ba jornalista sira tanba jornalista sira maka serbisu ho informasaun, jornalista iha nia kode etíka katak nia tenke serbisu ho faktu, kuandu nia informa buat ruma la bazeia ba faktu entaun ida ne’e desfama no bele maka kriminaliza nia, se buat ne’ebé nia informa bazeia ba faktu entaun la desfama,” nia esplika.
“Tanba ne’e tele-konferénsia nia benefisia bele apoiu jornalista halo sira-nia serbisu ho livre. Selae sira ta’uk atu fó informasaun ba públiku no jornalista sei la hetan produtu para halo publikasaun nune’e públiku mós ta’uk atu ko’alia ba jornalista, entaun husi ne’ebá ita hamate ona liberdade imprensa ho liberdade espresaun,” konklui Diretora Ezekutiva CI ne’e.
Partisipa iha tele-konferiénsia ne’e mak jornalista timoroan sira, jornalista australianu sira no husi CI rasik.
Entretantu, programa tele-konferénsia ne’e la’o ona dezde 2017 hodi diskute kona-ba asuntu difamasaun no lei sira ne’ebé eziste, ne’ebé fó impaktu ba jornalizmu livre iha Timor-Leste.
Jornalista: Nelia Borges
Editór : Rafy Belo