JUSTISA, HEADLINE

China Harbour Simu Ona Karta Atu Kontesta Marino Enterprise

China Harbour Simu Ona Karta Atu Kontesta Marino Enterprise

Dokumentu sosa no fa'an entre kompañia Marino Enterprise, Lda, Edencio F.N.O Soares ho Mario Abílio ne’ebé Tatoli asesu.

DILI, 12 setembru 2019 (TATOLI) – Diretór Kompañia China Harbour Lda, Wang Wei, asina ona karta mandadu ‘sita’ iha loron 5 fulan-setembru 2019, hetan mós asinatura hosi ofisiál justisa, (..) atu kontesta no aprezenta faktu ba tribunál relasiona alegasaun sira hosi diretór kompañia Marino Enterprise, Lda, Edencio F.N.O Soares.

Karta Tribunál Distritál Dili, NUC 0209/19. CVTDD ne’ebé emite iha loron 3 fulan-setembru 2019, haktuir Wang Wei iha tempu durante loron 10 nia-laran atu entrega petisaun ou dokumentu inisiál hodi kontra faktu sira ne’ebé Edencio F.N.O Soares, alega.

Dokumentu mandadu atu ‘sita’ hosi TDD ne’ebé Tatoli asesu.

Tuir dokumentu ne’e,  Edencio Soares nu’udar rekerente/autór ba kazu ne’e liuhosi ninia advogadu, Pedro Eusébio Aparício de Oliveira, rekere ba tribunál ho providénsia kautelár espesifíkadu ba restituisaun posse tuir artigu 317 kódigu prosesu sivíl kontra kompañia China Harbour, Lda, emprensa ho kapitál $10,000.00 (dez mill dolar amerikanu), ho númeru rejistu TIN 1190065.

Nu’udar autór hodi kontra réu ho faktu ne’ebé advogadu Aparício aprezenta ba tribunál ne’ebé Tatoli asesu mak rai ho luan 19.000 M2 ne’ebé lokaliza iha aldeia Mota Ulun, suku Mota Ikun, postu administrativu Bazartete, munisípiu Likisá, baliza rai Mariano Pereira iha parte norte no foho ho rai Estadu parte súl. Parte leste no oeste baliza ho foho no rai Estadu, rekerente halo ona kontratu sosa no fa’an ho Mario Belo, ho presu $15,000.00.

Hosi kontratu ne’ebé akontese ona iha 29 jullu 2017 tuir partikulár nian ho dokumentu akta entrega osan, kwitansi no asinatura hosi testamuña sira hanesan Oscar Correira, Vasco dos Santos Borges no Abílio Mario, Diresaun Nasionál Rejistu Notariadu, kartóriu notariál Dili, liuhosi notáriu (….) hasai sertidaun sosa no fa’an, folha 178 no 179, livru protokolu númeru 13, iha loron 21 marsu 2019.

Karta rekerente ba tribunál mós haktuir Mario Belo (ne’ebé fa’an rai ba Marino Enterprise) sukat rai hanesan privadu iha loron 22 fulan-abríl 2015 liuhosi Servisu Nasionál Kadastru ho númeru parsela 5140 800 900 700 600 03, laiha reklamasaun hosi parte seluk ou Estadu.

Tanba laiha reklamasaun, Diresaun Terras no Propriedade no Servisu Kadastru, munisípiu Likisá halo ona alterasaun ba situasaun juridika hosi naran Mario Belo ba rekerente, maibé númeru parsela maka la muda ou la troka.

Tuir rekerente ba tribunál katak bainhira remata kontratu sosa no fa’an, parte rua hamutuk ho komunidade iha aldeia refere transfere direitu ba rekerente liuhosi Halolo tuir kultura.

Remata kultura ne’e, Marino Enterprise loke estrada ho eskavadór no osan rasik hodi asesu rai ne’e no halo esplorasaun ba fatuk ne’ebé iha foho lolon no habutuk iha rekerente nia-rai leten laiha ema ida mak reklama.

Tanba konsidera foho lolon partense ba Estadu, iha loron 26 fulan-novembru 2018, rekerente hatama pedidu ba ministériu justisa atu hetan kontratu arrendamentu no esplorasaun ba foho lolon.

Maibé bainhira rekoridu (China Harbour) hatama pedidu atraves ministériu justisa, réu, tuir rekerente uza forsa hatama kedas ekipamentu pezadu ba autór sira-nian rai-laran.

Tuir rekerente, ho amesa oinoin, parte rua halo mediasaun hodi solusiona; rekoridu aseita atu halo kontratu arrendamentu ba rekerente nian rai ne’ebé rekoridu sira okupa ona.

Seluk mak rekerente aseita katak foho lolon ne’ebé partense ba Estadu entrega ba rekoridu mak halo kontratu arrendamentu ho Estadu.

Abríl iha loron 23, rekoridu haruka draf kontratu arrendamentu ho lian inglés no tetun ba rekerente hodi oferese presu arrenda rai-nian ho valór $2.00 kada tinan, kada metru. Maibé rekerente la aseita hodi haruka fali resposta ne’e iha loron 29 fulan-abríl 2019.

Nune’e, iha loron 11 fulan-maiu 2019, rekoridu haruka fali draf kontratu arrendamentu ba dala rua ho valór osan $100 kada tinan, maibé situasaun ne’e la akontese, no tuir rekerente, rekoridu la aprezenta razaun.

Tanba ne’e, Marino Entreprise rekere ba tribunál hodi hetan fali ninia direitu ba rai ne’ebé China Harbour okupa tuir lei kódigu prosesu sivíl artigu 317 (Em que casos tem lugar a restituição provisória de posse No caso de esbulho violento, pode o possuidor pedir que seja restituído provisoriamente à sua posse, alegando os factos que constituem a posse, o esbulho e a violência), 318 (Termos em que a restituição é ordenada Se o juiz reconhecer, pelo exame das provas, que o requerente tinha a posse e foi esbulhado dela violentamente, ordenará a restituição, sem citação nem audiência do esbulhador).

Kódigu sivíl no 1171 (noção; posse é o poder que se manifesta quando alguém actua por forma corresponde ao exercicio do direito e propriedade ou de outro direito real).

Artigu 1172 númeru 1 (A posse tanto pode ser exerrcida pessoalmente como por intermédio de outrem), no 1174 (presunções de posse) númeru 1 (se o possuidor actual possuiu em tempo mais remoto, presume-se que possuiu igualmente no tempo intermédio).

Hirak ne’e hotu autór husu ba tribunál atu rona rekerente hodi deside, entrega imidiatamente rai ne’e ba rekerente nu’udar direitu nain ba rai, antes rekoridu sira halo kontestasaun.

Jornalista: Domingos Piedade

Editora: Rita Almeida

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!