DILI, 13 setembru 2019 (TATOLI)—Vise Prezidente Parlamentu Indonézia, Fadli Zon, hateten Parlamentu Indonézia apoia Parlamentu Timor-Leste atu sai membru Asean Inter-Parlamentary Assembley (AIPA).
“Ami iha Parlamentu Indonézia apoia Parlamentu Nasionál Timor-Leste nian hodi sai hanesan membru Asean Inter-Parlamentary Assembley, tanba ne’e ita haforsa relasaun entre Parlamentu rai rua, nune’e mós nasaun rua ne’ebé iha ligasaun istória, kultura no jeografia ne’ebé viziñu”, nia informa ba jornalista sira, hafoin hasoru malu ho Prezidente Parlamentu Nasionál, Arão Noé de Jesus da Costa Amaral, iha Parlamentu Nasionál (PN), sesta ne’e.
Nia afirma, saida mak akontese iha pasadu sai hanesan referénsia no hahú agora ba oin hametin kooperasaun ba futuru.
“Ami mós haree katak Timor-Leste hanesan nasaun ne’ebé estratéjiku ba Indonézia hodi kontinua hasa’e kooperasaun, liliu iha setór ekonomia no komérsiu”, hateten Fadli Zon.
ASEAN Inter-Parliamentary Assembly (AIPA), uluk hanaran ASEAN Inter-Parliamentary Organization (AIPO). Prosesu dezenvolve-aan hahú hosi intensaun membru Parlamentu nasaun sira iha ASEAN, ne’ebé esforsu hodi dezenvolve opiniaun hamutuk hodi hametin kooperasaun.
Inisiativa harii AIPA iha tinan 1970 liubá, ne’ebé ajuda hosi membru Estadu ASEAN tomak. Parlamentu Repúblika Indonézia, aprezenta ideia hodi harii organizasaun ne’ebé kompostu hosi membru Parlamentu sira hosi ASEAN tomak hanesan Indonézia, Malázia, Filipina, Singapura no Tailándia.
Ideia ne’e konkorda hosi Parlamentu Malázia no Singapura, tanba ne’e nasaun ne’e vizita Indonézia iha tinan 1973. Iha tinan 1974, Parlamentu Indonézia haruka delegasaun ba Parlamentu Tailándia no Filipina hodi buka apoia, nune’e apoia malu iha fórum Parlamentu ASEAN refere.
AIPO ofisiálmente sai hanesan organizasaun entre Parlamentu iha nasaun ASEAN nian liuhosi deklarasaun Statutes of AIPO, iha loron 2 setembru 1977. Reuniaun dahuluk AIPO nian hala’o iha 26–28 setembru 1978 iha Singapura.
Iha reuniaun ba dala-27 AIPO nian iha 2006, iha Cebu City, Filipina, Estatutu AIPO ofisiálmente halo amandamentu ba estatutu AIPA.
Oras ne’e, AIPA iha membru Parlamentu 10 hosi nasaun sira ASEAN hanesan Kambodia, Indonézia, Laos, Malázia, Filipina, Singapura, Tailándia, Vietname, Brunei Darussalam no Myanmar.
Jornalista: Evaristo Soares Martins
Editór: Xisto Freitas