DILI, 11 outubru 2019 (TATOLI)-Foinsa’e timoroan sira ne’ebé hamahan aan iha Grupu TYIFD(Timor East Youths Inisiative for Development) hamutuk ho EWC (East-West Center) hala’o kompetisaun teatru no arte-vizuál nu´udar asaun sensiblizasaun ida hodi konvida komunidade tomak atu komprende kona-ba risku ambientál.
Timor-Leste tama iha kategoria nasaun ida ne’ebé kada loron prodús lixu aas iha mundu, la´ós de’it iha rai maran maibé iha tasi laran no tasi ninin.
Impaktu husi lixu sira ne’e sei lori risku boot ba ambientál iha tasi maran no mós iha tasi laran, tanba korál sira bele mate hotu. Ne’e duni, TYIFD serbisu hamutuk EWC halo kompetisaun teatru no arte-vizuál ne’e nudar asaun sensiblizasaun ida ba komunidade sira oinsá atu komprende kona-ba risku ambiente.
“Kompetisaun ne’e nu´udar maneira ida atu hasa’e koñesementu komunidade nian oinsá atu hatene halo jestaun ba luxu ho di´ak. Ita tenta influénsia komunidade sira liuhusi teatru ne’e atu sira bele komprende di´ak liutan atu halo jestaun ba lixu sira,” hateten Koordenadora Kompetisaun, Dircia Sarmento Belo ba Ajénsia TATOLI iha Delta Nova, sesta (11/10/2019).
Nia dehan, iha meneira barak atu konvida komunidade sira, liuhusi teatru no arte-vizual ne’e atu hasa’e konsiénsia públiku atu bele resposta ba risku ambientál hodi bele elemina problema lixu iha tasi no kuidadu saúde ema nian. “Objetivu fundamentál mak oinsa atu influénsia publiku atu hatene didiak relasaun entre rai maran ho tasi ne’e oinsá”.
Dircia esplika katak prosesu atu atinje metas ba realizasaun kompetisaun nia prosesu naruk tanba antes sira halo proposta ba EWC iha Hawai (Estadu Unidu Amérika-EUA) hodi hetan apoiu fundu atu bele realiza kompetisaun. Maibé, envolvimentu grupu ualu iha kompetisian ne’e ba dahuluk tenke priense uluk aplikasaun.
“Ami loke aplikasaun ne’e bazeia liu ba grupu sira ne’ebé ezisti tiha ona, la´ós grupu ne’ebé rona kompetisaun mak foin halibur malu,” nia informa.
Foinsa´e timoroan ne´e informa tan katak kritériu ida ne’e TYIFD aplika atu promove liután kreatividade ne’ebé mak grupu sira ne’e iha ona tanba sira komprende ona kona-ba background ka antesidénsia no ideia teatru sira ne’e.
Depois sira sei halo fali aprezentasaun atu komisaun bele haree fali kreatividade grupu sira nian inklui kompromísu atu lori projetu ne’e to’o ramata ka lae. Husi aprezentasaun ne’e mak grupu ualu ne’e fahe ba parte rua; grupu haat ba teatru no haat seluk ba arte-vizuál.
La´ós ne’e de’it, Koordenadora Dircia tenik tan katak komisaun sei fasilita fali grupu ualu ne’e liuhusi apoiu ideia husi espertu na´in sira kona-ba arte no vizuál nian mai fó hanoin tan ba grupu sira ne’e hafoin mak grupu ualu ne’e foin dezenvolve fali ideia ne’ebé sira hakerek ona.
“Ami fó tempu fulan rua inklui fundu ba sira atu bele dezenvolve ideia sira ne’e no rezultadu mak sira mai halo ona aprezentasaun iha kompetisuan ne’e hodi hatudu fila fali materia ne’ebé sira prepara ona”.
“Agora TYIFD sei lapara ninia suporta ba grupu ualu ne’e, kontinuasaun la´o nafatin hodi garante nafatin atividade kreativu grupu sira ne’e bele moris ba bebeik maibé fundus ba manan nain sira sei fó dala rua atu garante atividade ne’e bele implenta to’o ramata,” nia konklui.
Jornalista : Tomé Amado
Editór : Rafy Belo