iklan

EKONOMIA, HEADLINE

CI-MAP Esforsu Hodi Konserva Rikusoin iha Illa Jaco

CI-MAP Esforsu Hodi Konserva Rikusoin iha Illa Jaco

Diretór Nasionál Konservasaun Natureza MAP, João Antalmo. Imajen/Florencio M. Ximenes.

DILI, 29 janeiru 2020 (TATOLI) – Diretór Nasionál Konservasaun Natureza (DNKN) Ministériu Agrikultura no Peska (MAP), João Antalmo, hateten daudaun ne’e esforsu makaas hodi koopera ho Konservasaun Internasionál (CI, sigla inglés) atu konserva no asegura balada rai-maran no tasi.

“Ami kontinua sosializa ba komunidade sira iha Parke Nasionál Nino Konis Santa liuliu Illa Jaco atu konserva ita-nia rikusoin ne’e hodi ba futuru ita halo jestaun di’ak, turista sira bá vizita bele hatama reseita ruma”, Diretór João Antalmo ba TATOLI iha Caicoli, ohin.

João Antalmo dehan balada rai-maran iha illa Jaco ne’e iha espésie haat mak identifikadu hanesan Rusa, Meda, Laku no Manu-fuik.

Iha illa ne’e populasaun Rusa 100-resin ona, maibé foin daudauk bailoron naruk hamate sira tanba hamrook ka bee laiha, maibé peskadór sira no apoia ema tomak nian bá salva balada sira ne’e.

Nia hatutan daudaun ne’e, ekipa Konservasaun Natureza hahú analiza ona mós ai-horis sira atubele kuda iha illa Jaco atu rusa sira bele han bainhira iha bailoron naruk.

“Ita-nia Manu-fuik iha illa Jaco ne’e espesífiku tebes tanba nia knuuk ne’e kuaze naruk metru, maibé kuandu tolun ne’e ida de’it. Ita haree knuuk halo husi ai-tahan no ai-sanak sira”, katak.

Sobre balada tasi, daudaun ne’e DNKN serbisu hamutuk ho CI halo hela peskiza kona-ba espésie ikan sira iha tasi Parke Nasionál Nino Konis Santana liuliu illa Jaco.

“Espésie barak hanesan Lenuk, Karau Tasi, Golfiñu, inklui ahu-ruin, maibé ita hein peskiza CI nian mak bele hatene espésie ikan sira ne’e”, informa.

Hodi dehan CI mós estabelese ona área bandu peska iha Parke Nasionál Nino Konis Santana iha suku Com, Tutuala liuliu Jaco no Lore.

“Ita nia ahu-ruin ne’e hafurak tasi Com, Lore to’o Tutuala, ita presiza aumenta guarda tanba agora na’in-6 de’it ne’ebé labele asegura hotu parke ne’ebé tama suku sia ne’e”, dehan.

Diretór salienta sobre floresta ne’e iha espésie oin-oin, maibé espesífiku seidauk fiksu, tanba Organizasaun Nasaun Unida ba Edukasaun, Siénsia no Kultura (UNESCO, sigla portugés) hahú hala’o peskiza ba identifikasaun ai-horis sira.

Illa Jaco tama área Parke Nasionál Nino Konis Santana ne’ebé iha 2018, MAP halo ona demarkasaun ne’ebé ho luan ektare 130.600 km2 ne’ebé kobre ona tasi no rai-maran.

Jornalista : Florencio Miranda Ximenes

Editora : Maria Auxiliadora

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!