DILI, 12 fevereiru 2020 (TATOLI) – Ministériu Agrikultura no Peska (MAP) ho Organizasaun Nasaun Unida ba Agrikultura no Alimentár (FAO, sigla inglés) iha ona planu atu estabelese sistema kolleita udan-been iha illa Jaco, Postu Administrativu Tutuala, Munisípiu Lautem.
“Ita sei halo kooperasaun ho FAO hodi estabelese sistema kolleita udan-been. Iha Jaco ne’e ita ho FAO hamutuk atu halo rasik uma tatiis ne’e depois mak bee ba iha tanke, mak ita kuru fali ba bidón sira atu rusa sira bele hemu bainhira bailoron naruk”, Ministru Agrikultura no Peska, Joaquim José Gusmão dos Reis Martins, iha Palásiu Governu, ohin.
Ministru dehan MAP hakarak halo kooperasaun ne’e ho sira (FAO) tanba iha 2020 sei halo tanke lubuk atubele rai udan-been, maibé Dotasaun Orsamentál Temporária (DOT) ne’e labele halo buat barak. “Maibé ita atribui ona ró atu ajuda peskadór sira hodi fornese bee ba rusa sira”, katak.
Hodi dehan daudaun tempu udan ne’ebé presiza halais estabelesimentu sistema ne’e liuhusi apoia FAO atu to’o krize bee ka bailoron naruk iha outubru to’o dezembru rusa sira bele asesu ona bee.
MAP ho FAO hahú diskute asuntu ne’e hodi bele implementa sistema refere iha illa Jaco atu garante bee ba balada liuliu rusa sira.
Entretantu, Diretór Nasionál Konservasaun Natureza (DNKN), João Antalmo, hateten daudaun balada sira liuliu rusa sira illa Jaco la depende ona bee kuru husi peskadór tanba udan monu rai ona.
“Agora bee no hahán iha ona, ne’ebé sira bele konsume rasik, durante fulan ida ona ita la fornese bee ba rusa sira iha illa Jaco”, Diretór João Antalmo ba Ajénsia TATOLI, foin lalais ne’e.
Iha tinan kotuk, bailoro naruk nune’e rusa barak mak mate tanba hamrook ka bee laiha, maibé liuhusi apoia ema tomak nian salva balada sira.
Hodi dehan atu rezolve rusa labele mate iha bailoro naruk, MAP liuhusi DNKN halo ona tanke iha illa Jaco hodi rai udan-been atu sustenta rusa sira iha bailoron naruk.
Diretór Konservasaun Natureza ne’e dehan iha proposta OJE 2020 ne’ebé sumba, prevee orsamentu rihun $30 atu konstroe armazenamentu bee ho kapasidade bele akumula bee tonelada rihun 300 to’o 400.
Aléinde ne’e, daudaun ekipa Konservasaun Natureza hahú analiza ona mós ai-horis sira atubele kuda iha illa Jaco, nune’e rusa sira bele han bainhira iha bailoro naruk.
MAP mós entrega ona ró ida ba guarda florestál no kosteira sira iha Valu-Sere atu fornese bee ba rusa sira.
Jornalista : Florencio Miranda Ximenes
Editora : Maria Auxiliadora