ERMERA, 09 jullu 2010 (TATOLI) – Komunidade iha Suku Leimea Sorin Balun, Postu Administrativu Hatulia, Munisípiu Ermera la sente afeta ba produsaun kafé tanba antes mosu COVID-19 mós produsaun di’ak, maski daudaun ne’e nasaun iha mundu tomak inklui Timor-Leste hasoru krize pandemia globál.
“Produsaun kafé nafatin de’it maski iha mundu hasoru pandemia COVID-19 no Timor-Leste mós hasoru moras ne’e maibé la afeta ba produsaun”, deklara Portavóz Suku Leimea Sorin Balun, Cipriano dos Santos liuhosi konferénsia imprensa iha Suku Leimea Sorin Balun, Munisípiu Ermera, kinta ne’e.
Agrikultór Kafé ne’e dehan, maski produsaun kafé di’ak maibé folin kafé tun to’o halo agrikultór kafé sira sente folin la razoável.
“Kafe folin tun tebes tanba kilograma ida ho folin sentavu 32 ne’e la razoável, ami hakarak husu ba Governu atu deside presu ne’ebé di’ak no justu tanba ho presu ne’ebé iha sei labele ajuda ami-nia ekonomia família,” nia subliña.
Cipriano sujere Governu deside presu kada kilograma sentavu 50 ba kafé ne’ebé sei ho kulit.
Maski ho situasaun krize COVID-19 maibé kafé kontinua folin.
“Ema mai sosa maibé ho folin ne’ebé ami konsidera ki’ik, parese tanba ho situasaun COVID-19 ne’e mak ami labele hetan folin ne’ebé di’ak,” nia akresenta.
Agrikultór Kafé, Hilária Rodrigues, hateten nia iha plantasaun kafé boot no kada tinan bele hetan to’o tonelada tolu.
Tuir Hilaria katak sira ladún satisfeitu ho folin ne’e maibé nafatin agradese tanba ho kafé mak sira bele hetan osan hodi sustenta sira-nia ekonomia família hanesan sosa nesesidade bázika no selu oan sira-nia eskola.
“Ha’u nia kafé mak barak liu, tinan ida ha’u bele hetan to’o tonelada tolu maibé folin ne’e mak ki’ik loos. Ami sente katak osan ne’e la to’o,” nia konta tuir.
Hilaria dehan, nu’udar agrikultór kafé sira presiza mákina kafe tanba durante ne’e sira uza de’it ekipamentu manuál ne’ebé dalaruma difikulta tebes sira nia atividade tanba halo serbisu kleur.
Alainde afeta ba serbisu, kona-ba rendimentu bainhira sira tetu kafé ho kulit de’it ladun di’ak, karon 10 mak foin bele hetan $100.
Durante ne’e Kopetativa Kafé Timor (CCT, sigla portugés) mak sosa agrikultór sira-nia kafé.
Jornalista: Antónia Gusmão
Editora: Julia Chatarina
