iklan

NASIONÁL, DILI, HEADLINE

CNC planea sei estabelese grupu servisu hodi dignifika sobrevivente

CNC planea sei estabelese grupu servisu hodi dignifika sobrevivente

Diretór Ezekutivu Centro Nacional Chega (CNC), Hugo Maria Fernandes realiza enkontru estabelesimentu grupu traballureparasaun nasional. Iha CNC balide , kinta (07/10). Imajen TATOLI/Egas Cristóvão

DILI, 07 outubru 2021 (TATOLI)-Sentru Nasionál Chega (CNC-sigla portugés) planea sei estabelese grupu servisu ba programa reparasaun nasionál hodi dignifika no mós involve partisipasaun sobrevivente ka vitima sira, husi violasaun diretu umanu ba programa sosiál, polítika, ekonomia no seluk tan.

Diretór Ezekutivu CNC, Hugo Maria Fernandes, hateten grupu traballu ne’e sei identifika sobrevivente sira ne’ebé tama iha kategoria vulneravél liu hodi konta sira-nia istória kona-ba sofrementu sira durante prosesu luta ba ukun rasik an nune’e públiku bele fó rekoiñesimentu.

“Tanba konseitu ne’e introdús importánsia servisu Estadu nian hodi apoia no hadi’ak sobrevivente sira-nia moris, nune’e sira bele partisipa ativu iha sosiál, polítika, ekonómia no abilidade sira ba transformasaun sira-nian iha sosiedade,”Hugo Maria Fernandes, informa bainhira halo enkontru ho instituisaun hamutuk 18 iha edifísiu CNC Balide Dili.

Programa ida ne’e, ho ninia rasionalidade no baze mak relatóriu CAVR ho rekomendasaun Chega husu Estadu atu halo reparasaun ba vitima husi konflitu polítika pasadu no mós rekomendasaun semináriu nasionál polítika reparasaun nasionál ho asuntu hamutuk 10 hodi implementa.

Tanba ne’e, iha enkontru ohin, atu avalia no follow up kona-ba implementasaun husi rekomensaun iha leten ho asuntu sira tuirmai.

Dahuluk, kria espasu diskursu aberta grupu traballu nia hodi update ba malu kona-ba implementasaun husi rekomendasaun Chega no define polítika reparasaun nasionál.

Daruak, Deside no delega pontu vocal ekipa servisu husi instittuisaun hotu ne’ebé ninia servisu foku ba iha reparasaun nasionál ba sobrevivente konflitu pasadu.

Datoluk, Enkontru ne’e hodi ajusta idea  hodi estabelese grupu traballu atu dezeña protokolu ba programa reparasaun nasionál no asuntu seluk tan.

“Entaun liuhosi enkontru ne’e Ita informa no rona fali, programa ne’ebé entidade, parseiru sira halo,  liuliu tinan oin tama ona ba trimestrál ikus tinan fiskál ida ne’e nian, entaun tinan oin parseiru sira-nia alokasaun rekursu programa ne’e saida,” nia hateten

Aleinde ne’e,  iha enkontru ohin, re-ativa no reajusta filafali membru foun balun, diskute planu no programa hodi implementa iha tinan 2022.

“Tanba ne’e, agora kada parseiru ida-idak halo hela nia programa maibé ita hakarak tinan oin atu integradu liu, hamutuk ho planu asaun anuál, entaun daudaun ne’e parseiru ida-idak halo hela nia programa CNC nia knaar mak hanesan atu monitoriza tanba mandatu lei ne’e hateten ba CNC monitoriza implementasaun no rekomendasaun sira, entaun sé mak iha obrigasaun atu implementa ne’e mak parseiru sira,”nia hateten.

Diretór Asian justice and right (AJAR), José Luis Guterres, hateten planu estabelese grupu servisu ba programa reparasaun nasionál ne’e importante hodi promove akuntabilidade no diretu umanu.

“Tanba ita promete buat barak ba direitu umanu maibé dala-barak ita la konsisten tanba ne’e mak ami-nia misaun atu promove oinsá institusaun Estadu no organizasaun sosiedade sivil, bele iha responsabilidade ba direitu umanu, tanba ita hatene katak institusaun adopta prinsípiu direitu umanu barak ita ratifika konvesaun direitu umanu barak maibé implementasaun ne’e laloos fali, ida ne’e mak sai preokupasaun ami nian,” nia hateten.

Tuir planu AJAR sei estabelese kooperasaun ho CNC, asosiasaun vitima hodi halo levantamentu dadus ko-naba modelu reparasaun ba komunidade sira ne’ebé afetadu iha violasaun diretu umanu iha pasadu.

Grupu traballu ne’ebé ohin halo enkontru ne’e kompostu husi  MNEK, Embaixada Indonézia, MSSI, Ministériu Justisa, MAE, MS, MEJD, MESSK, SEFOPE, FDCH, AJAR, AcBIT, PRADET, FOKUPERS, CVTL, NO Komisaun Diretu Labarik.

Jornalista: Arminda Fonseca

Editór : Agapito dos Santos

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!