DILI, 16 novembru 2022 (TATOLI)— Advogadu Privadu, Ismael Assunção, hateten sei halo rekursu estraordináriu hodi kontra desizaun Tribunál Distrital Dili (TDD) kona-ba eviksaun uma no rai hasoru família Abrão do Rego iha área Bedois, suku Camea, postu Administrativu Cristo-Rei,munisípiu Dili.
Rekursu estraordináriu ne’e ho konteudu husu ba Tribunál atu haree legalidade hosi dokumentu komprovativu ne’ebé maka parte kontraditóriu Alexadre dos Santos hato’o ba Tribunál tanba konsidera seidauk tuir rekezitu legál ida hodi halo eviksaun ba uma no rai.
“Rekursu estraordináriu ne’e ha’u sei hatama iha semana oin, bainhira ha’u hatama ha’u sei kontaktu kliente sira atu hatama dokumentu ruma hodi fundamenta ba iha rekursu ne’e rasik. Ho rekursu ne’e iha posibilidade bele manán iha Tribunál”, Advogadu Privadu ne’e, hateten ba jornalista sira iha Parlamentu Nasionál, kuarta ne’e.
Tanba, advogadu privadu ne’e konsidera katak, evikasaun foin daudaun Tribunál halo ezekusaun hodi ba nia kliente ne’e, tanba mosu erru iha tempu anteriór kona-ba keixa ne’ebé maka parte autór hatama ba Tribunál hasoru Abrão do Rego .
Defensór Públiku ne’ebé ka’er uluk kazu família Abrão do Rego iha momentu ne’ebá Tribunál hasai mandadu sitasaun hodi sita rai, nune’e Abrão do Rego ho familia hataan keixa ne’ebé maka Alexadre do Santos aprezenta ba Tribunál iha loron 30 nia laran tuir lei kódigu prosesu sivil.
Maibé, momentu ne’ebá Defeza hosi Abrão do Rego nia la halo hodi hataan Tribunál nia notifikasaun iha loron 30 nia laran no aktu ne’e rasik fora do prazu, nune’e Tribunál hasai sentensa kedan hodi ba ezekuta evikasaun.
“Laiha dokumentu ruma ne’ebe reforsa iha ne’eba katak, señor Alexadre dos Santos ne’e maka nain ba rai ne’e ka sai autór ne’ebé maka propritáriu duni ba rai”, katak Advogadu Privadu ne’e.
Advogadu privadu ne’e klarifika katak, prosesu titúlu reinvidikasaun proriatariu ne’ebé Alexadre dos Santos halo kontra Abrão do Rego no Veronica Barreto nu’udar prosesu sivil rejistu ho númeru 024515/sivil/ TDD. Iha ne’ebé parte kontráriu Alexadre dos Santos, hatama prosesu titúlu reinvidikasaun proriatáriu hasoru Abrão do Rego no Veronica Barreto.
Nune’e, iha momentu ne’ebá Tribunál Distritál Dili (TDD) entende prosesu ne’e prense duni titúlu ba reivedikasaun propriataria, tanba ne’e Tribunál halo sitasaun ba parte hotu tuir artigu 191 hosi kódigu prosesu sívil. Hosi artigu 191 kódigu prosesu sivil ne’e hateten, kuandu iha ema maka hatama keixa parte kontráriu tenke responde.
Tribunál Distritál hasai sitasaun husu ba parte Abrão do Rego no Veronica Barreito tenke kumpre hodi responde ba parte kontráriu Alexadre do Santo, durante loron 30 ba kazu titúlu ba reivedikasaun propritáriu tuir artigu 366 hosi kódigu prosesu penál.
Maibé, parte Abrão do Rego no Veronica Barreto nia Defeza hosi Defensór Públiku mla responde keixa ka petisaun ne’ebé maka parte Alexadre dos Santos hatama ba Tribunál durante prazu loron 30 no ikus mai kosidera fora de prazu.
Nune’e, Tribunál Distritál Dili (TDD) hasai sentensa katak parte kontraditóriu Alexadre dos Santos maka manán, tuir artigu 155, númeru 3 hosi kódigu prosesu sívil. Tanba iha númeru 3 ne’e hateten, kuadu parte Abrão do Rego la fó resposta ba iha parte kontraditóriu durante loron 30, ne’e signifika aseita.
Nune’e, iha tinan 2021, Tribunál hasai notifikasaun ida hodi husu ba família, Abrão do Rego, atu koopera ho parte justisa hodi solusiona problema maibé momentu ne’ebá família okupante uma Bedois la kumpre.
TDD iha tinan 2022 kontinua hasai notifikasaun hodi notifika tan família okupante no husu atu kolabora ho parte justisa ba disputa kazu rai ne’e rasik, maibé kontinua la kumpre notifikasaun.
“Ha’u halo karta hodi husu ba tribunál suspende lai ezekusaun titulu reivedikasaun propriatáriu hasoru familia Abrão do Rego no momentu ne’e tanba situasaun covid-19, entaun Tribunál suspende tiha ezekusaun titúlu reivedikasaun propriatariu”, nia akresenta
Nia dehan: “Kontinua fali iha loron 11 novembru 2022 hodi halo ezekusaun titúlu reivedikasaun propriatáriu, maibé to’o agora ha’u seidauk simu notifisaun hosi tribunál ba ezekusaun ne’e”, lamenta.
Uma no rai ne’e rasik, Abrão do Rego ho nia família okupa desde tinan 1985 (okupasaun Indonézia), maibé iha tinan 2016, propriedade imóvel ne’e iha disputa nia laran entre okupante no Alexandre dos Santos, to’o lori kazu ne’e ba Tribunál hodi hetan legalidade estuatutu.
Abrão do Rego nia uma iha Bedois ne’e uluk RT Beremau entrega ba nia Ama, Veronica Xavier Barreto iha tinan 1981 iha tempu Indonézia, tanba haree hanesan feto faluk ne’ebé nia kaben, Paulo Mesquita, lakon vida iha funu libertasaun nasionál. Hanesan feto faluk sai benefisiáriu ba uma Rumah Sangat Sederhana (RSS) hosi Governu Indonézia liuhosi Ministeéiu Solidaridade iha momentu ne’ebá.
Nune’e, atu sai benefisiáriu ba uma, rekezitu iha tempu ne’ebá maka tenke iha rai rasik, entaun RT Beremau atribui rai metru 100 ba Veronica Xavier Barreto no iha tinan 1985 Governu Indonézia atribui uma hodi nia ho família hela to’o ohin loron.
Jornalista: Natalino Costa
Editór : Florencio Miranda Ximenes