DILI, 26 Marsu 2025 (TATOLI)-Instituisaun FALINTIL-Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL) hamutuk ho komisaun B Parlamentu Nasionál (PN), ne’ebé trata asuntu defeza, seguransa no negósiu estranjeiru organiza semináriu ho tema Enkoraja Feto Militár atu Serbí ho Profesionalizmu, Konfiansa no ho Dignidade, ho objetivu hodi muda mentalidade feto nian, iha salaun auditóriu Kuartel-Jenerál, Fatuhada, Dili, ohin.
Hafoin serimónia, Xefe Estadu Maior Jenerál F-FDTL, Tenente-Jenerál Domingos Raul “Falur Rate Laek”, reiteira nia mensajen perante partisipante sira iha ámbitu serimónia ne’e ba jornalista sira katak muda mentalidade hola parte iha nia objetivu hanesan lideransa.
“Muda feto sira-nia mentalidade para depois sira bele hala’o sira-nia karreira ne’e di’ak porque ita-nia kontranjimentu boot iha feto Timor maka mentalidade dona de casa (doméstika). Agora mak ita foin atu dezenvolve. Ne’e, halo parte hanesan ha’u-nia objetivu prinsipál hanesan lideransa militar nian atu kuda mentalidade; feto sira-nia mentalidade em especial para depois bele hala’o sira-nia karreira ne’e ba oin,” Tenente-Jenerál Domingos Raul “Falur Rate Laek” hateten.
Envolvimentu feto fundamentál no determinante
Kona-ba importánsia feto nia partisipasaun, autoridade másima instituisaun F-FDTL ne’e esplika, “Prosesu hotu-hotu iha mundu, iha rai ne’ebé de’it, ita observa ita-nia prosesu luta ba libertasaun, envolvimentu feto sira ne’e fundamentál no determinante para depois asegura ita-nia sobrevivénsia luta ba independénsia nasionál tanba ne’e ita tenke tau valór sira ne’ebé ita kuda ho sakrifísiu no sofrimentu”.
Líder ne’e haklaken, kuantu mais ita tama ba sistema mundu nian, ema tau importánsia liu ba feto, iha direitu, igualdade ba feto. No, halo komparasaun katak iha tempu uluk bainhira sira sei tuur iha estabelesimentu ensinu hatene katak seksu ne’e iha feminina no maskulinu maibé agora iha tan igualdade direitu umanu.
“Ita agora labele moris mesak iha mundu ne’e, ita tenki ho país sira, nasoens, komunidade sira. Ne’ebé, ita aleinde ita-nia funu ne’e, komunidade internasionál maka mai fó libertasaun ba ita, la’ós ita rasik mak halo mesak, ne’e la’e”, nia dehan.
Bainhira konfirma kona-ba Feto iha lideransa, Xefe Estadu Maior Jenerál F-FDTL, Tenente-Jenerál Domingos Raul “Falur Rate Laek” informa, “Lideransa (feto) agora foin primeira vez ita iha kapitaun. Ita tinan-24, ita foin iha kapitaun, tenente lubuk ida ona i ha’u haree sira kompetente, sira maka’as”.
Dirijente ne’e mós, perante profisionál komunikasaun sosiál sira, garante katak iha tinan ida-ne’e ka tinan oin mai hakarak projeta feto sira ba misaun Organizasaun Nasaun Unida (ONU) nian iha rai li’ur.
“Sira abilitadu ona. Tuir ona formasaun, kursu oi-oin sira halo ona. Ne’ebé, sira iha kapasidade, abilitadu atu ba partisipa iha ida-ne’e”, nia rekoñese.
Iha fatin hanesan, Deputada komisaun B PN, Lídia Norberta dos Santos Martins hateten katak feto nia papél importante tebes. “Ita hotu-hotu hatene katak feto Timór nia partisipasaun ba iha prosesu dezenvolvimentu ne’e importante tebes, tanba iha prosesu ukun-an mós feto involve hotu, nune’e iha era dezenvolvimentu agora ne’e papél feto importante iha setór hotu-hotu”, deputada ne’e akresenta.
Entretantu, partisipa iha eventu ne’e mak autoridade másima instituisaun F-FDTL, membru PN, PNTL no mós parseiru sira.
Jornalista: Alexandra da Costa
Editór: Rafael Ximenes de A. belo