DILI, 24 Abríl 2025 (TATOLI)—Tribunál Judisiál Primeira Instánsia Dili (TJPID), kinta ne’e, hala’o julgamentu ba arguidu ho inisiál JMS ne’ebé lori katana tenta atu taa nia kolega ho inisiál H.
Ho arguidu JMS nia atitude ne’e, Ministériu Públiku konstitui hanesan autór materiál ho forma konsumada ho krime ameasa tuir artigu 157 husi Kódigu Penál Krime Arma Proibida, artigu 211, ho nia alterasaun lei nú. 05/2017 kona-ba Lei Arma Branka.
Iha sala julgamentu laran, juiza prosesu Julmira Auxiliadora lee akuzasaun ne’ebé Ministériu Públiku akuza ba arguidu JMS katak iha data ne’ebé la apuradu iha tinan 2020 nia laran purvolta tuku 03:00 madrugada, lezadu Tchin Tho Lie (Atoku) hamutuk ho nia kolega sira hanesan Holderico no José ba hemu tua iha bar My Flower Maloa.
Liu oras balun de’it, argiudu JMS mós tama ba buti kedas lezadu Tchin Tho Lie nia kolega Holderico nia kakorok, mak lezadu tebe kona argidu nia kelen. Nune’e, komesa mosu diskusaun entre sira iha bar laran, mak arguidu ko’alia ameasa hodi dehan ba lezadu katak, o sei kuak, no lezadu ho kolega sira sai husi bar hodi hasees-aan ba túr fali iha Largo Lecidere.
Bainhira sira túr la kle’ur, argidu mós ho karreta tuir bá kedas, tun husi kareta kaer ho katana ida iha nia liman la’o kedas ba diresaun lezadu nian atu taa lezadu, mak lezadu haree hodi halai, arguidu duni tuir, lezadu monu arguidu taa mak lezadu konsege kaer tiha katana mak dudu arguidu monu ba rai, lezadu konsege halai liu, subar hodi haree arguidu.
Komu arguidu buka lezadu la hetan ona, mak arguidu bá buka lezadu iha nia uma iha Bidau hodi katana taa tan odamatan boot (Portaun Besi), mak argidu foin fila. Arguidu kontinua ameasa lezadu liuhusi whatsApp. Nune’e, ho konsekuénsia direta hosi hahalok arguidu nian ne’ebé hasai liafuan, o sei kuak, no mós hodi no uza katana atu taa lezadu, halo lezadu ta’uk no halo nia labele sai husi uma hodi halo nia atividade loron-loron nian iha li’ur ho seguru.
No, arguidu hatene nanis katak hasai liafuan ameasa sira-ne’e no hodi no uza sasán kro’at hanesan katana ne’ebé lei bandu hodi halo krime, bele halo lezadu sente ta’uk, la sai husi uma, arguidu la tahan-aan, no arguidu halo tuir nia hakarak rasik ka konxientemente no hatene momoos katak hahalok hanesan ne’e ladi’ak no lei mós bandu, la hanoin atu sees-aan hosi hahalok ne’e.
Arguidu pratika hahalok ne’e ho propózitu, halo ho forma livre, deliberada no konxiente hodi uza sasán kro’at hanesan katana, hodi muda tiha nia funsaun hodi halo fali krime no hasai liafuan ameasa ne’ebé lei bandu, ho nia hakarak rasik hodi hamosu rezultadu ne’e no arguidu hatene momoos katak nia konduta ne’e proibidu no punidu tuir lei penál.
Hatán ba akuzasaun ne’e, arguidu JMS deklara bá iha Tribunál ne’e loos hotu, arguidu nia relasaun ho lezadu hanesan kolega ne’ebé di’ak.
Arguidu deklara ba Tribunál katak relasiona ba faktu ne’ebé konsta iha akuzasaun loos hotu, no momentu ne’e sira dame balun ona hanesan kolega liga ho krime ameasa sira.
Iha sala julgamentu, Ministériu Públiku reprezenta husi Prokuradór Gustavo da Silva deklara, arguidu konfesa integralmente ba faktu sein dezerva no arguidu hateten koñese lezadu no testamuña hanesan kolega di’ak. Tanba ne’e, prokuradór husu ba iha Tribunál atu tetu desizaun tuir Tribunál nia konviksaun.
Enkuantu, iha alegasaun, defeza José da Silva deklara katak arguidu konfesa no arguidu mós deklara sira di’ak malu ona, ho nune’e defeza husu ba Tribunál atu absolve arguidu.
Hafoin rona tiha parte hotu, Tribunál marka fali julgamentu ne’e ba loron 09 Abríl 2025 tuku 02:00 Otl hodi foti desizaun ba kazu ne’e.
Audiénsia julgamentu ne’e, prezide husi juíz koletivu kompostu husi Ivan Patrocínio, Zulmira Auxiliadora, Argentino Nunes, Ministériu Públiku reprezenta husi Prokuradór Gustavo da Silva, arguidu hetan asisténsia legál husi Defensór Públiku José da Silva.
Jornalista: Natalino Costa
Editór: Xisto Freitas da Piedade
