DILI, 14 jullu 2021 (TATOLI)—Prezidente Repúblika, Francisco Guterres Lú Olo, promulga ona alterasaun daneen ba Lei Eleitoral ba Prezidente Repúblika, númeru 7/2006, 28 dezembru, ne’ebé hato’o hosi Parlamentu Nasional, liuhosi dekretu númeru 44/V.
Dekretu hosi Parlamentu Nasional (PN) nakfila ba Lei bainhira Prezidente Repúblika promulga no publika iha Jornál Repúblika.
Lei Eleitoral ba Prezidente Repúblika aprova iha Parlamentu Nasionál iha 28 juñu 2021 no Prezidénsia Repúblika simu iha 6 jullu 2021. Prezidente Repúblika promulga iha 12 jullu 2021 no publika iha Jornál Repúblika iha loron ohin (kuarta, 14 jullu 2021).
Notísia Relevante: Komisaun A altera ona lei eleitorál ba Prezidente Repúblika iha espesialidade
“Lei ida ne’e mantein nafatin prinsípiu konstitusionál Estadu-de-Direitu Demokrátiku no norma no prátika eleitoral sira uluk. Ho alterasaun sira-ne’ebé foin halo, lei ne’e di’ak liután tanba loke dalan foun atu sidadaun votante hotu-hotu bele ezerse sira-nia direitu vota iha eleisaun preezidensiál. Ho dalan foun sira ne’e, ita bele prevee katak númeru sidadaun votante sei sa’e liután iha eleisaun prezidensiál tuir mai,” refere komunikadu imprensa ne’ebé Agência Tatoli asesu, kuarta ne’e.
Buat foun di’ak tebes foin hatama iha lei eleitoral ne’e mak sei iha sentru votasaun paralelu, iha Dili, katak sei harii sentru ba de’it sidadaun votante sira-ne’ebé labele bá sira-nia fatin resensiamentu iha munisípiu sira seluk tanba razaun médika, eskola ka hala’o hela knaar iha Dili.
Bainhira rejista-an atu vota iha sentru votasaun paralelu ida, sira-nia naran sei hasai hosi lista munisípiu ne’ebe rejista uluk, no rejistu ne’e sei halo iha fatin determina hosi Lei ne’e, tuir situasaun ida-idak nian.
“Sentru paralelu ida sei aloka ba eleitor resenseadu iha Lautém, Baucau no Viqueque. Ida seluk ba eleitor resenseadu iha Liquiçá, Ermera no Ataúro no ida tán ba eleitor resenseadu iha Ainaro, Bobonaro, Covalima no RAEOA. Governu bele loke to’o sentru paralelu tolu ne’e hotu maibé bele loke de’it bainhira, pelu menus, eleitór atus ida mak rejista atu vota iha kada fatin,” refere nota ne’e.
Tuir nota imprensa ne’e haktuir, Lei ne’e fó ona mós dalan ba eleitór sira atu bele vota iha fatin kuarentena no tratamentu saúde.
Alterasaun ida tán mak profisionál sira iha órgaun komunikasaun sosiál, karik hala’o servisu ruma relasiona ho loron eleisaun prezidensiál, bele ona vota iha estasaun votu besik liu fatin ida-ne’ebé sira hala’o hela sira-nia knaar bá.
Lei ne’e hatuur klaru ona kona-ba oráriu ba estasaun votu sira, katak loke tuku hitu dadeersan no taka tuku tolu lokraik. Hafoin tuku tolu lokraik, eleitor sira-ne’ebé forma ona iha estasaun votu nia oin mak bele vota tanba to’o iha ne’ebá molok oras taka.
Kona-ba dokumentu atu identifika-an iha estasaun votu, eleitór bele uza kartaun eleitor ka billete identidade ka pasaporte timorense. Maibé iha sentru votasaun paralelu bele identifika-an de’it ho kartaun eleitór.
Lei ne’e kria figura ba monitor eleitorál hodi hala’o knaar paralelu ho observador eleitorál ne’ebé iha ona iha eleisaun sira uluk.
“Ho alterasaun sira foin hatama iha Lei ne’e, ita bele haree katak Estadu garante di’ak liután sidadaun sira-nia ezersísiu kona-ba direitu ba vota no nune’e, haforsa demokrasia no legalidade ba prosesu eleisaun Prezidente Repúblika,” nota ne’e hateten.
Kona-ba votasaun iha estranjeiru, nota ne’e haktuir, karik eleisaun labele halo iha data tuir dekretu prezidensial determina, Lei ne’e hatuur katak votasaun sei akontese iha loron tuir kedas.
Jornalista : Osória Marques
Editór : Cancio Ximenes