iklan

EKONOMIA, HEADLINE

Uma-kain 497 iha suku Motael rejista asesu instalasaun DTMB RTTL, E.P

Uma-kain 497 iha suku Motael rejista asesu instalasaun DTMB RTTL, E.P

Ilustrasaun sistema dijitál. Imajen/Ivory NG

DILI, 13  agostu 2021 (TATOLI)—Ministériu Asuntu Parlamentár no Komunikasaun Sosiál (MAPKOMS) halo sosializasaun kona-ba Sistema Dijitál Transmisaun Multimedia Terrestre (DTMB, sigla ingés) ba Rádiu Televisaun Timor-Leste, Empreza Públika (RTTL, E.P).

Xefe suku Motael, Luis António Viegas, apresia no haksolok ba atividade sosializasaun ne’e.

“Ami foti dadus hosi komunidade sira iha suku Motael hahú loron haat liubá no família ne’ebé rejistu ona atu asesu instalasaun set box hamutuk 497 hosi totál populasaun Motael hamutuk 1.400, maibé ha’u fiar ha’u-nia populasaun Motael 98% sei asesu sistema dijitalizasaun ne’e,” Xefe suku hateten, iha ámbitu sosializasaun DTMB RTTL, E.P, iha suku Motael, postu Vera Cruz, sesta ne’e.

Notísia relevante: Governu xinez entrega obra DTMB ba Timor-Leste

Iha biban ne’e, nia husu populasaun sira atu labele fa’an fali fasilidasde Estadu no tenke aproveita ho másimu, nune’e bele akompaña informasaun ho di’ak no kualidade a’as.

“Karik ami-nia komunidade balun simu sasán sira ne’e no fa’an fali, maka ami sei fó sansaun ba sira tanba husi suku mós ami iha lei interna ida no ami halo oinsá atu fó sasan ba sira,” nia akresenta.

Iha biban hanesan, Ministru Asuntu Parlamentár no Komunikasaun Sosiál, Francisco Martins da Costa Pereira Jerónimo, hateten, uma-kain hamutuk 20.000 mak sei sai benefisiáriu dahuluk ba set box DTMB.

“Instalasaun depende ba difikuldade iha kampu, kuandu la to’o númeru ne’e mak ita sei haree iha futuru tanba instalasaun sei fahe ba grupu dahuluk to’o terseiru,” Ministru dehan hafoin halo sosializasaun ba DTMB RTTL, E.P, iha suku Motael, postu Vera Cruz, sesta ne’e.

Populasaun ne’ebé sai benefisiáriu dahuluk iha postu administrativu Laulara, munisípiu Aileu, postu administrativu Railaco, munisípiu Ermera no posibilidade to’o ba villa antigu Ermera, postu administrativu Cailaco, munisípiu Bobonaro to’o Tunubibi inklui munisípiu Liquiçá ba postu administrativu tolu ho totál suku 78 to’o 90.

Iha faze dahuluk, totál uma-kain ne’ebé asesu ona sistema dijitál iha suku Guiço, Lisadila, Gugleur, Vatuboro no Leotola iha postu administrativu Maubara, munisípiu Liquiçá hamutuk 300, ho totál benefisiáriu 1.864, kompostu hosi mane 940 no feto 924.

Tuir Ministru instalasaun ne’e kontinua la’o iha nível munisípiu tomak, tanba ne’e husu kolaborasaun autoridade lokál no tékniku sira hodi labele iha dezentendimentu iha implementasaun.

Governante ne’e fó hanoin, set box ne’e fahe gratuita no ekipa MAPKOMS mak sei monta.

“Tanba ne’e labele hanoin fa’an fali, nune’e tékniku sira sei halo instalasaun ba uma-kain sira, atu nune’e bele asesu ba kanál ne’ebé prevee ba dijitalizasaun,” nia hatutan.

Sistema ne’e oferese hosi Xina ho totál orsamentu millaun $5 no Timor-Leste  responsabiliza millaun $1.

DTMB sei fó sai transmisaun ho kualidade definisaun a’as (HD – High Definiction) ba  telespetadór tanba hanesan teknolojia avansadu iha mundu ho sistema modulasaun Time-domain synchronous orthogonal frequency division multiplexing (TDS OFDM) ne’ebé di’ak liu kompara ho sistema tradisionál no ba dahuluk aplika kódigu low-density parity-check (LDPC) transmisaun dijitál terrestriál iha mundu.

Sistema ne’e hahú dezenvolve iha tinan 1999 liuhosi peskiza sientífiku hosi sientísta sira iha Xina hodi forma ekipa peskiza televizaun dijitál, nune’e dezenvolve no industrializa projetu ne’e inklui introdús mós iha territóriu nasionál Xina nian.

Hafoin dezenvolve-an maka’as iha tinan 2012, liña dijitál terrestriál kobre hotu iha territóriu Xina no iha tinan 2015 nasaun ne’e hahú desliga sistema analog no ohin loron tama ona ho sistema dijitál.

Jornalista : Natalino Costa

Editora     : Julia Chatarina

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!