DILI, 08 janeiru 2025 (TATOLI) – Jerente Kampu Tenis iha Universidade Nasionál Timor-Lorosa’e (UNTL), José de Carvalho Cárceres, hateten, kondisaun Kampu Tenis iha kondisaun ne’ebé di’ak hodi realiza jogu Komunidade Ko’alia Lian Portugés (CPLP-sigla portugés) ne’ebé sei akontese fulan-Jullu mai ne’e.
“Kampu Tenis ita haree sufisiente atu realiza jogu CPLP, ita hatene CPLP ne’e nasaun sia de’it, sira mós mai ho jogadór ne’ebé ladun barak, kondisaun kampo ne’e di’ak, ita presiza hadi’a uitoan de’it hanesan haris fatin no fatin ba jogadór sira atu troka,” José hateten ba Agência TATOLI iha Kampo Tenis UNTL Dili, kuarta ne’e.

Nia dehan, Kampu Tenis hamutuk rua no bele akumula ema hamutuk 200 asesu iha laran.
“Ita nia fasilidade hanesan rede, kadeira sira di’ak hotu hela, hein pinta tan uitoan loos ona, ba ita nia adeptus sira ita bele akomula ema hamutuk 200 bele tama atu asiste jogu,” nia tenik.
Jogu CPLP tinan ida ne’e sei hetan partisipasaun másimu hosi Estadu-membru sira, ho delegasaun hanesan, Angola (partisipante 101), Brazil (101), Cabo Verde (101), Guiné-Bissau (61), Guiné Ekuatoriál (35), Mosambike ( 70), Portugál (101), São Tomé e Prínsipe (35), no Timor-Leste (101).
Eventu importante ida-ne’e hatudu Timor-Leste nia kompromisu atu haburas interkámbiu kulturál no atlétiku iha komunidade CPLP nia laran.
Istoria kona-ba jogu tenis
Desportu ne’ebé oras ne’e koñesidu ho naran ‘Ténis’ mosu iha sékulu XIX iha Inglaterra, nu’udar desendente diretu husi saida mak ohin loron koñesidu nu’udar ‘Real Tennis’ ka ‘Jeu de paume’ (ne’ebé ohin loron kontinua hala’o nu’udar desportu ida ketak ho regra sira ne’ebé kompleksu liu).
Torneiu ténis tuan liu iha mundu, Torneiu Wimbledon, hala’o uluk iha Londres iha tinan 1877. Edisaun dahuluk ida-ne’e hamosu debate ida kona-ba padronizasaun ba regra sira desportu nian.
Iha loron 21 fulan-Maiu tinan 1881, Asosiasaun Nasionál Ténis Relvadu Estadus Unidus nian harii atu padroniza regra sira no organiza kompetisaun sira. E.U.A. Kampeonatu Nasionál Mane nian, agora kampeonatu ténis US Open, hala’o ba dala uluk iha tinan 1881 iha Newport, Rhode Island.
Torneiu feto nian harii iha tinan 1887. Desportu ne’e mós popular iha Fransa, ho French Open ne’ebé hahú iha tinan 1891. Nune’e, Wimbledon, US Open, French Open no Australian Open (hosi tinan 1905) sai hanesan eventu sira ne’ebé prestijiadu liu iha ténis, buat ida ne’ebé kontinua to’o ohin loron. Hamutuk, torneiu sira-ne’e hanaran Majors ka Slams (termu ida ne’ebé foti hosi baseball).
Regra sira ne’ebé komprensivu liu maka promulga iha tinan 1924, hosi Federasaun Regra Internasionál Ténis nian, ohin loron koñesidu hanesan Federasaun Internasionál Ténis nian, no mantein nafatin to’o ohin loron, ho mudansa prinsipál maka adisaun hosi empate, ne’ebé dezenvolve hosi Jimmy Van Alen .
Iha tinan hanesan, desportu ne’e sai hosi Jogu Olímpiku sira, foin fila fali iha tinan 1984 hanesan eventu promosionál ida. Susesu husi eventu ne’e boot tebes to’o IOC deside atu introdús fali ténis hanesan desportu olímpiku iha edisaun 1988 iha Seoul. Davis Cup, kompetisaun globál prinsipál entre federasaun nasionál sira, eziste ona dezde tinan 1900. Versaun análoga ba feto sira maka Fed Cup, hahú iha tinan 1963.
Notisia relevante:Timor-Leste preparadu sai uma-nain ba jogu CPLP
Jornalista: Hortencio Sanchez
Editór: Florencio Miranda Ximenes