DILI, 23 Maiu 2025 (TATOLI)—Tribunál Judisiál Primeira Instánsia Dili (TJPID), sesta ne’e, kontinua halo julgamentu ba krime abuzu partisipasaun ekonomia, administrasaun danoza no abuzu podér ne’ebé envolve husi eis-Ministru Komérsiu, Indústria no Ambiente, António da Conceição “Kalohan” inklui arguidu na’in 12 seluk.
Kazu ne’e akontese iha 2014 bainhira António Kalohan sei hanesan Ministru Komérsiu, Indústria no Ambiente halo desizaun hodi apoia osan subvensaun públika ba grupu benefisiáriu Loja do Povo iha Aileu, Ainaru inklui Kovalima.
Maibé, atividade ne’e la la’o to’o ikus relatóriu husi grupu benefisiáriu sira-ne’e laiha, nune’e, ho hahalok arguidu sira-ne’e, Ministériu Públiku akuza ho krime administrasaun danoza, partisipasaun ekonomia iha negósiu no abuzu podér.
Notisia relevante: Tribunál prosede jugamentu ba kazu foun ‘’Kalohan’’ no 12 seluk
Iha julgamentu kontinuasaun ba kazu ne’e, iha Tribunál Judisiál Primeira Instánsia Dili, Kaikoli, Tribunál ajenda ba iha alegasaun, tan ne’e, iha sala julgamentu Ministériu Públiku ne’ebé reprezenta husi Prokuradór Matias Soares alega katak aplika pena prizaun efetivu tinan ualu (8) ba arguidu António da Conceição ne’ebé altura ne’ebá asumi kargu nu’udár eis-Ministru Komérsiu, Indústria no Ambiente inklui eis-Diretór Jerál Ministériu Komérsiu, Indústria no Ambiente (MCIA-sigla portugeza), António da Costa, Diretór Korporativu MCIA, Fernando Lobato no Diretór Finansa MCIA, Luís Inácio Henrique Fernandes tanba provadu komete krime administrasaun Danoza, partisipasaun Ekonomia iha negósiu no abuzu podér.
Enkuantu, arguidu na’in-sia (9) seluk ne’ebé nu’udár benefisiáriu ba osan subvensaun públiku, iha alegasaun Ministériu Públiku husu Tribunál atu aplika pena prizaun efetivu tinan hitu fulan neen tanba arguidu sira-ne’e komete krime la hanesan. Benefisiáriu sira-ne’e, Ministériu Públiku alega ho krime rua de’it hanesan administrasaun danoza no krime partisipasaun ekonomia iha negósiu, tanba ne’e moldura penál ne’ebé imputa ba sira diferente.
Defeza benefisiáriu sira, Fernando da Costa, hateten Ministériu Públiku alega eis-Ministru Komérsiu, Indústria no Ambiente, António Kalohan no dirijente tolu husi MCIA pena prizaun efetivu tinan ualu tanba razaun katak krime ne’ebé mak MP imputa ba arguidu sira-ne’e provadu envolve krime referidu no husu atu arguidu sira devolve fali osan ne’ebé sira atribui ona ba benefisiáriu sira tanba ho hahalok arguidu sira-ne’e Estadu sofre prejuizu.
Nia dehan, ba iha arguidu sira seluk, Ministériu Públiku husu para Tribunál kondena pena efetivu prizaun tinan hitu fulan neen.
Fernando hatutan, MP husu Tribunál aplika pena sira-ne’e tanba krime ne’ebé mak imputa ba arguidu sira la hanesan, tanba sira ne’ebé túr iha estrutura MCIA ninian ne’e kondenadu ho krime tolu hanesan krime administrasaun danoza, partisipasaun ekonomia iha negósiu no abuzu podér.
Fernando da Costa hateten, parte defeza husu para Tribunál atu absolve arguidu sira husi krime ne’ebé Ministériu Públiku imputa ba arguidu sira tanba osan subvensaun públiku ne’ebé Governu liuhusi MCIA atribui ba arguidu momentu ne’ebá laiha lei ministériu nian ne’ebé dehan katak uza osan subvensaun públika kuandu la utiliza hotu tenke devolve.
Hafoin Tribunál rona tiha parte hotu, Tribunál deside marka fali ba loron 13 fulan Juñu 2025 tuku 10.00 Otl hodi rona desizaun ikus ba kazu ne’e.
Jornalista: Natalino Costa
Editór: Xisto Freitas da Piedade