DILI, 24 jullu 2019 (TATOLI)-Defence Institute of Internacional Legal Study (DIILS) husi Estadu Unidus Amerika (EUA) promete sei apoia modula formasaun ruma iha nivel marítima ba Institutu Defeza Nasionál Timor-Leste (IDN-TL).
Kompromisu ne’e hato’o husi Diretór ba Programa Marítima Law DIILS, Amber Wardi, Adidu Defeza Estadu Unidus Amerika Majór Pablo, inklui ofisiais Guarda Kouteiru durante hala’o enkontru ho Diretór IDN, Donaciano Costa Gomes iha salaun formasaun IDN, Liceu, Dili, tersa (22/07/2019).
Diretór Akadémiku IDN, Guilherme Soares dehan, vizita ekipa DIILS ne’e hodi buka hametin kooperasaun ho IDN-TL no atu hatene no koñese lalauk progresu servisu IDN -TL dezde hahú 2012 to’o agora.
“Sira interesante tete-tebes ho programa IDN nian iha área ensinu no formasaun nian, promete futuru sei apoiu modula formasaun legál mai IDN,” dehan Guilherme liu husi komunikadu imprensa ne’ebé Ajénsia Tatoli asesu.
IDN apresia ho vizita sira atu reforsa servisu IDN tuir programa sira ne’ebé hahú IDN harii too agora kria planu atividade iha futuru tuir planu estratéjiku IDN 2018-2022 bazeia ba Planu Estratéjiku Dezenvolvimentu Nasional (PEDN) 2011-2030.
Iha enkontru ne’e, Diretór IDN Donaciano espresa katak, DIILS nia kontribuisaun apoia formasaun ba IDN iha futuru bele lori modula ruma di’ak ba mai IDN tuir sira nia área espesializasaun.
IDN la’ós foin hetan vizita husi Militár Estadu Unidus Amerika, maibé iha fulan kotuk, IDN hetan vizita husi Estudante Australia Defence College (ADC) hodi buka hatene IDN tanba hanesan instituisaun ne’ebé hala’o programa iha área ensinu no formasaun iha futuru presiza apoia liu husi parseria tuir akordu Memorandum of Understanding (MoU) ruma hanesan parseira ne’ebé durante ne’e IDN halo ho Instituisaun husi li’ur hanesan Instituto Superior Ciências Sociais Politica (ISCSP) Universidade Lisboa iha programa Curso Pos-Graduasaun ba Estudu Estratéjiku Reziliénsia Nasionál, kursu militár no Polisiál nian.
IND mós halo parseria ho Instituto Universidade Militár (IUM) Portugál nian, hanesan mós husi instituisaun sira iha rai laran hanesan Universidade Nasionál Timor-Lorosa’e (UNTL) ho programa kursu Intensivu ba Seguransa no Defeza Nasionál (CISDN).
Diretór Akadémiku IDN, Guilherme espera ho vizita militár EUA lori benefisia tebes ba IDN, tanba instituisaun ne’e mezmu foin harii maibé hetan rekoñesimentu husi instituisaun estranjeiru formasaun ne’ebé IND hala’o.
IDN presiza tebes kontribuisaun barak mai husi nasaun sira seluk ne’ebé iha esperiénsia iha área formasaun hanesan, Austrália, Portugál, Indonézia, EUA, inklui nasaun sira iha ASEAN no IDN rasik mós kada tinan partisipa iha Head Defense Conference University Institution Meeting (HDCUIM) iha plataforma Asia Regional Forum (ARF) nian hamutuk ho Instituisaun sira konjéneru husi nasaun 28 IDN sempre partisipa.
IDN hala’o nia knaar tuir dekretu lei númeru 12 /2010/ 26 de Agusto hatuur IDN hanesan instituisaun ida ne’ebé foka liubá iha estudu, peskiza no hanorin iha asuntu defeza nasionál ba iha membru FALINTIL Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL), Forsa Servisu Seguransa, Administrasaun Públiku no sosiedade sivíl mak interese atu estuda kona-ba asuntu Defeza no Seguransa.
Durante ne’e IDN realiza ona formasaun ba karreira nian ba ofisiais militár no polisiál nian hanesan, Curso Promoção Oficial Superior (CPOS) hala’o dala 4 ona, Curso Elementar Estado-Maior Conjunto e Integrado (CEMCI) hala’o dala 3 ona, Curso Pos-Graduasaun Estudo Politico no Militar (PGEPM) dala 1, Curso Pos-Graduasaun Estudo-Estrategico no Resileincia Nacional (PGEERN) hala’o dala 3 ona, Curso Resileincia Nacional (CRN) programa I no Programa III, Curso Gestão Informação Estratégica-CGEI (Inteligencia), Curso Desenvolvimento Nasional no Emprendeedorismo (CDNE), Curso Seguranasa no Defeza Nasionál ba Lider Lokál (CSDN) ba Xefe Suku 452, Kursu Intensivu Seguransa no Defeza Nasional (CISDN) ba Joven Universitáriu no lider sira no Kursu Profisionál iha Administrasaun ba Funsionáriu sira.
Ikus liu ekipa DIILS mós hala’o vizita ba edifísiu IDN Palásiu Governu hodi haree atividade akadémika nian.
Vizita ne’e remata ho serimónia o troka prenda entre lider instituisaun rua ho hakerek livru vizita onra no tuir xefe delegasaun nian sira hato’o palavra elozias no manifesta nia agradesimentu ba iha vizita ida ne’e.
Jornalista : Eugénio Pereira
Editór : Francisco Simões