iklan

HEADLINE, SAÚDE

Ministériu Saúde alerta redúz konsumu bebida midar no masin-midar

Ministériu Saúde alerta redúz konsumu bebida midar no masin-midar

Ministra Saúde, Odete Maria Freitas Belo. Imajen Tatoli/Francisco Sony

DILI, 06 janeiru 2023 (TATOLI) – Ministériu Saúde (MS) alerta ba populasaun iha territóriu nasionál atu redús toman konsumu bebidas midar no masin-midar tanba bele afeta ba moras diabetes, kardiovaskular (fuan) no hipertensaun.

“Konsumu bebida no masin-midar bele afeta ba moras lahada’et hanesan diabetes, moras fuan  no hipertensaun. Daudaun ema idade 40 to’o 50 sofre ona hipertesaun, diabetes, moras fuan. Nune’e Governu mós hasai osan barak ba halo tratamentu iha rai-li’ur”,  Ministra Saúde, Odete Maria Freitas Belo, hateten ba jornalista sira, iha Hotel-Timór, sesta ne’e.

Atu evita moras hirak ne´e mak Governu no Parlamentu Nasionál aprova ona hasa’e taxa impostu seletivu ba konsumu nian atu prevene moras la hadaet hirak ne’e.

Ministra konsidera presiza duni hasa’e taxa impostu liuliu folin bebidas no masin-midar iha merkadu atu labele afeta ba saúde públika.

“Ha’u husu ba ema hotu liuliu inan-feton sira prepara hahán tenke redúz masin-midar no hahán midar sira atu labele hamosu moras sira ne’e ba labarik sira iha futuru”, membru ezekutivu ne’e revela.

Governante ne’e mós apoiu tebes polítika hasa’e taxa impostu ba bebidas, masin-midar, álkool no sigarru tanba ho hahán midar hirak ne’e kontribui ba gastu pagamentu aas ba pasiente sira atu bá hala’o tratamentu iha rai-li’ur.

“Bainhira ema hotu para ona han masin-midar, han glukoza barak, hemu alkool, no fuma sigarru, ita bele redúz gastu ka pagamentu ba pasiente sira atu hetan tratamentu iha diaspora”, nia katak.

Iha fatin hanesan, Organizasaun Mundiál Saúde (OMS) iha Timor Leste, Arvind Mathur, informa, bainhira hakarak moris saudável presiza halo ezersísiu fíziku, no mós han hahán saudável no hadok aan husi fuma sigarru no hemu alcool.

“Hakarak moris saudavel redúz konsumu bebidas midar sira, nune’e redúz moras sira ne’ebé mak hanesan diabetes, hipertensaun, kardiovaskular no kankru”, Nia esplika.

OMS friza kazu ne’ebé  maioria internadu iha Hospitál Nasionál Guido Valadares (HNGV) mak moras lahada’et sira hanesan diabetes, hipertensaun, kardiovaskular, no kankru tanba ne’e husu ba ema hotu atu redúz konsumu ai-han midar sira.

Jornalista : Felicidade Ximenes

Editór : Zezito Silva

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!