OÉ-CUSSE 17 outubru 2023 (TATOLI – Ekipa hosi Ministériu Administrasaun Estatál (MAE) sei halo avaliasaun liuhosi levantamentu dadus ba suku hitu iha Rejiaun Administrativa Espesiál Oé-Cusse Ambeno (RAEOA) hodi halo prosesu hetan validasaun hosi Governu atu sai suku foun.
Diretór Nasionál Apoia Administrasaun Suku hosi Ministériu Administrasaun Estatál (MAE), Celestino Marques, hateten, parte MAE simu ona proposta hosi Autoridade RAEOA kona-bá aumenta suku foun hitu, maibé presiza avalia hodi kumpri lei no dekretu-Lei Governu nian.
“Autoridade RAEOA hato’o ona proposta mai iha MAE atu harii tán suku foun hamutuk hitu (7) no aldeia balu, ne’ebé ohin ha’u esplika ona, katak ami sei haree depois ekipa ida sei tún mai, atu halo levantamentu dadus, depois bazea dadus ne’e mak ita rekomenda ba ministru atu haree nia legalidade sira,” Celestino Marques ba jornalista sira hafoin enkontru iha salaun administrasaun Oé-Cusse, tersa ne’e.
Notísia relevante: Aldeia tolu iha Costa Oé-Cusse preparadu sai suku
Daudaun MAE simu ona proposta hosi suku sia prepara sai suku foun, no legaliza ona ho dekretu-Lei númeru 18/2023, alterasaun hosi dekretu-Lei númeru 6/214, kona-bá rekursu materiál no insentivu finanseira lideransa komunitáriu nian ba kriasaun servisu administrasaun suku.
Tuir nia, hosi suku sia ne’e, balu iha Vikeke, Baukau no Ermera, ne’ebé ekipa sei tún fila-fali atu halo konfirmasaun ikus, levantamentu dadus hafoin deside ninia preparasaun ba futuru.
“Agora suku foun hitu iha Oé-Cusse, ami toma nota, sei hato’o ba ekipa atu mai halo levantamentu ikus, depois ita haree sira-nia rekomendasaun mak ita hato’o ba Ministru Estatál mak foin ita haree nia prosesu tuir mai,” Celestino Marques subliña.
Nia dehan, prosesu atu sai suku foun, presiza la’o tuir prosedimentu ne’ebé legalizadu ona iha Lei no dekretu-Lei ne’ebé iha, tan ne’e maka ekipa levantamentu sei mai Oé-Cusse, atu haree suku hitu ne’e, prienxe rekizitu sira kala’e tuir lei suku nian.
Entretantu, Sekretáriu Rejionál ba Asuntu Administrasaun Martinho Abani Elo, informa, suku hitu ne’ebé atu sai foun iha sub-rejiaun Pante Makasar hanesan, suku Mone-Meko no Kutete hafahe hosi suku Costa, suku Maunaebeno hafahe hosi suku Cunha, no suku Taiboko B hafahe hosi suku Taiboko.
Iha sub-rejiaun Oésilo, suku Bobometo A hafahe hosi suku Bobometo, iha sub-rejiaun Pássabe suku Haemnanu hafahe hosi suku Abani, no iha sub-rejiaun Nítibe suku Hao-Beno hafahe hosi suku Lela-Ufe.
“Sosializasaun ne’e realiza ona iha tinan 2021, ho objetivu atu hamosu suku ne’e, primeiru tanba distánsia dook tebes hosi sede suku, segunda tanba kada tinan populasaun aumenta, entaun dezenvolvimentu ne’e balu ladún asesu, entaun ita aumenta tán suku hitu, maibé suku rua autoridade prepara ona kondisaun mínimu iha Pante Makasar,” martinho Abani Elo informa.
Notísia relevante: MAE simu proposta kria suku foun kuaze 40 iha territóriu nasionál
Joranlista: Abílio Elo Nini
Editór: Evaristo Soares Martins