DILI, 24 maiu 2019 (TATOLI)—Ministra Edukasaun, Juverntude no Desportu (MEJD), Dulce de Jesus Soares, hakarak profesór timoroan ne’ebé oras ne’e sei asistente hela bele lidera mesak Sentru Aprendizajen Edukativa Timor-Leste (CAFE-sigla portugés).
“Ita iha profesór asistente hamutuk 130, ne’ebé faze ida ita prepara sira atu ba sai profesór ida iha eskola CAFE iha tempu ruma. Ita labele depende de’it profesór portugés nia apoiu tanba sira serbisu nu’udar parseria de’it,” Dulce ba Agência TATOLI, iha São Miguel Arcanjo, Rai-Kotu, Dili, sesta (24/5/2019), bainhira deskuti kona-ba kurríkulu nasionál ensiñu nian, jestaun no formasaun profesór sira nian, jestaun kona-ba ensiñu superiór públiku no privadu, administrasaun, inspesaun eskolár, infraestrutura no rekursu edukativu sira.
Nia hatutan, governu hakarak profesór timoroan sira iha kapasidade atu bele hahú hanorin iha eskola ho independente, katak sira mesak bele hanorin.
Dulce haktuir, profesór sira hosi Portugál na’in-140 mak oras ne’e provizoriamente hanorin iha CAFE iha territóriu nasionál, tanba futuru eskola refere sei sai referénsia ba eskola hotu-hotu.
Tuir governante ne’e katak edukasaun mak pilár ba konsolidasaun identidade no konsolidasaun dezenvolvimentu nasaun nian.
Maski nune’e, nia informa, formasaun kona-ba hasa’e kualifikasaun profesór sira kontinua sai problema boot iha rai laran.
“Agora Ministériu Edukasaun kontinua halo formasaun akadémika. Iha pasadu, formasaun sira ita hakarak halo katak tuir regra. Tuir rezime karreira dosente hateten katak mínimu atu sai profesór ka atu hamriik iha sala atu hanorin estudante ida, profesór iha mínimu baxarelatu. Agora dadauk, ita iha profesór kontratadu sira ne’ebé mak oras ne’e iha hamutuk rihun 4 itál no purvolta ema na’in rihun 2 itál maka tuir hela formasaun,” ministra ne’e hateten.
Nia hatutan governu hola dalan ida atu hadi’a profesór sira-nia kualifikasaun liuhosi formasaun akadémika ida, ne’ebé mak oras ne’e Instituto Nacional de Formação de Docentes e Profissionais da Educação (INFORDEPE) ho Universidade Nacional Timor Lorosa’e (UNTL) hala’o hela.
“Ne’e mak dalan ida Ministériu Edukasaun kontinua buka hasa’e kualidade edukasaun ba profesór nian maibé ita mós iha formasaun kontinua ne’ebé mak halo kona-ba konteúdu kurrikulár ba profesór iha nível hotu-hotu,” nia subliña.
Ministra ne’e mós informa, língua mós sai prioridade no língua ofisiál portugés governu iha esforsu boot ida hodi estabelese ona iha eskola CAFE iha munisípiu 12 inklui Rejiaun Administrativa Espesiál Oé-Cusse-Ambeno (RAEOA).
Kona-ba infraestrutura, Dulce haklaken, iha tempu badak nia sei aprezenta ba primeiru-ministru kona-ba infraestrutura edukativa ne’ebé mak Ministériu Edukasaun presiza halo iha VIII Governu Konstitusionál.
Jornalista: Evaristo Soares Martins
Editór: Xisto Freitas
baihira mak professor kontratadu sira nia estatutu bele muda ba permanente ?