DILI, 14 setembru 2020 (TATOLI)-Diretór Ezekutivu Ajénsia Nasionál Avaliasaun Akreditasaun Akadémiku (ANAAA), Edmundo Viegas, relata dezde 2016 to’o 2019, nia parte halo ona avaliasaun ba kursu hamutuk 105 husi totál Universidade no Institutu 14 iha Timor-Leste, kursu ida tenki taka no lima seidauk hetan akreditasaun.

Iha 2018, ANAAA la konsege akredita kursu lima ne’e, husi UNTL maka edukasaun fizika no desportu, no East Timor Coffee Institute (ETCI) iha kursu haat maka lian Ingles husi fakuldade edukasaun, kontabilidade, jestaun informátika no mós jestaun administrasaun públika husi fakuldade ekonomia.
Notísia Relevante :ANAAA Ejize Universidade Sira Investe Maka’as iha Rekursu Umanu
“Ita fó tempu ba UNTL ho ETCI atu prepara aan filafali ba faze daruak hodi hetan re-avaliasaun ba sira-nia kursu maibé to’o agora seidauk iha resposta,” dehan nia ba Tatoli iha ninia servisu fatin, segunda ne’e.
Enkuantu, kursu jestaun turizmu, fakuldade ekonomia Universidade Orientál Timor Lorosa’e (UNITAL) obrigatóriu ANAAA tenki taka tanba la prienxe padraun 10 ne’ebé maka Ajénsia ne’e aprezenta ba universidade.
Tuir kritéria kada tinan rua maka ANAAA halo re-avaliasaun ba universidade sira bainhira la hetan akreditasaun tanba ne’e obrigatóriu labele simu estudante foun no bandu atu halo graduasaun ba estudante finalista sira.
Padraun 10 no indikadór 108 maka ANAAA uza hodi halo avaliasaun ba universidade sira, padraun sira ne’e maka vizaun, misaun, metas no objeivu husi kursu ne’e rasik atu nuné bele aliña ninia papel tuir vizaun no misaun Instituisaun nian.
kursu sira ne’e mós tenki tenki hatan ba polítika governasaun, lideransa, jestaun no sistema garantia kualidade kuríkulu ba prosesu ensinu aprendijazen no kultura akadémika.
Avaliasaun ne’e mós ANAAA foka ba rejultadu aprendizajen, estrutura, kontiudu programa no espesifikasaun, haree mós kriteiru atu simu estudante no oinsa metodu hanorin estudante sira iha prosesu aprendizajen to’o ramata hodi hetan graduasaun.
Alende ne’e kualidade dosente ho sira-nia grau kualifikasaun oinsá, dosente permanente no kontratadu hira, depois haree mós kona-ba kursu ne’e ninia finansa, Infraestrutura, peskiza, dezenvolvimentu komunitária, kooperasaun.
Durante avaliasaun ANAAA enfrenta difikuldade dosente sira ne’ebé maka toma responsabilidade seidauk intende di’ak diak kona-ba padraun no indikadór ne’ebé maka ANAAA aprezenta.
Problema seluk maka lingua, dosente barak la domina lian inglés maka difikulta prosesu avaliasaun ne’e tanba ekipa avaliasaun ne’e envolve mós ema estranjeiru.
Atu hetan filafali akreditasaun iha futuru, Diretór Ezekutivu ANAAA ne’e rekomenda ba Institutu Ensinu Superiór Públika no Privadu (IESPP) atu halo kooperasaun di’ak ho ANAA hodi kria kondisaun nune’e bele hetan akreditasaun husi ANAAA.
Notísia Relevante :Departamentu Tolu Iha UNITAL Simu Sansaun Husi ANAAA
Jornalista : Tomé Amado
Editór : Agapito dos Santos