DILI, 15 Abríl 2025 (TATOLI) – Entre rádiu komunidade sira seluk, eziste tan ona rádiu komunidade foun ida ho naran “Rádiu Komunidade Fronteira Balibo”, lokaliza iha munisípiu Bobonaro, hodi hanoin hikas jornalista na’in lima – Greg Shackleton (29), Tony Stewart (21), Gary Cunningham (27), Operadór kámara Brian Peters (24), no Repórter Malcolm Rennie (29) – koñesidu ho naran “Balibo five”, nia mate.
Sekretáriu Estadu Komunikasaun Sosiál, Expedito Loro Dias Ximenes, hateten, ezisténsia rádiu fronteira Balibo, tanba Balibo nu’udar fatin istóriku, liuliu jornalista nain-lima ne’ebé fó sira-nia aan mate tanba buka informasaun. Tanba ne’e, rádiu komunidade ne’e hodi halo reflesaun no hanoin hikas ba trajédia ne’e.

“Ohin, rádiu komunidade Balibo asina mós ona kontratu liuhusi proposta ne’ebé rádiu komunidade sira propoin mai, tuir prioridade idaidak nian ho urjénsia idaidak nian, haruka mai iha Sekretáriu Estadu Komunikasaun Sosiál (SEKOMS), no ekipa ida mak sei halo avaliasaun ba proposta ne’ebé sira hato’o mai”, Sekretáriu Estadu Expedito Loro Dias Ximenes, hateten ba jornalista sira iha salaun Maria Gorreti – SEI, Kaikoli, Dili, tersa ne’e.
Governante ne’e haktuir, sira mós atu halo iha tinan ida-ne’e nia laran, hafoin ekipa ne’e halo tiha avaliasaun no haree tuir Orsamentu Jerál Estadu (OJE) ne’ebé iha, entaun halo aprova no ohin asina ona kontratu ho montante $8.000 ba konstrusaun no instalasaun ba rádiu ne’e rasik.
Iha fatin hanesan, Diretór Nasionál Dezenvolvimentu Mídia, Manuel Fátima informa katak rádiu Balibo nia prosesu la’o hela no prosesu hatama fundus tranférensia mai ne’e, daudaun ne’e governu sei aloka konstrusaun nian no kontinua kedas ho instalasaun ekipamentu ho montante $8.000.
“Rádiu komunidade ne’e sei halo lansamentu ligadu ho loron liberdade imprensa ne’ebé akontese iha Balibo (Balibo Five) loron, 16 fulan-Outobru tinan ne’e no sei kolabora hamutuk ho Konsellu Imprensa (KI)”, nia hateten.
Notísia relevante:“Balibo Five” – reflesaun ida: Oinsá banati?
Iha biban ne’e, Administradór postu administrativu Balibo, Casimiro dos Santos relata katak estabelesimentu Rádiu Komunidade Fronteira Balibo ne’e sei implementa iha tempu-badak. Antes ne’e, halo proposta hodi submete ba SEKOMS, no semana ida nia laran de’it hetan ona aprovasaun. Nune’e, ohin loron kontinua kedas ho asina kontratu.

“Ohin loron ami mai iha ne’e hodi asina kontratu husi sekretáriu Estadu atu implementa ona rádiu ne’e, halo reabilitasaun ba fatin no instalasaun ekipamentu sira”, autoridade ne’e dehan.
Lideransa lokál ne’e hateten, atividade implementasaun ida-ne’e hala’o durante fulan neen, ho montante $8.000, kona-ba traballadór sei rekruta badaen inklui mós joven voluntariadu sira ne’ebé iha inisiativa hakarak kontribui ba rádiu ida-ne’e.
“Antes ne’e sekretáriu Estadu hakarak tau naran ba rádiu ne’e ho naran, “Rádiu komunidade Balibo five”, maibé ami konvida asembleia postu tuur hamutuk no komunidade tomak hodi deside tau naran “Rádiu komunidade fronteira Balibo”,” nia haktuir.
Administradór postu administrativu Balibo, Casimiro dos Santos realsa, ho prezensa rádiu komunidade ne’e, bele fasilita transmite informasaun ba komunidade sira iha área rurál liliu ba komunidade sira ne’ebé la asesu ba rede internet no rádiu komunidade ne’e rasik sei transmite informasaun ne’ebé ligadu no moris komunidade nian, hanesan agrikultura, asuntu sosiál no kulturál.
Administradór Casimiro dos Santos mós hateten katak, “kona-ba ekipa ne’ebé servisu daudaun ne’e iha ona kandidatu na’in-sanulu, no antes ne’e mós sira hetan ona formasaun husi ekipa téknika SEKOMS no Konsellu Imprensa nian kona-ba área jornalístiku. Maibé nafatin husu ekipa tékniku sira atu kontinua fó formasaun ba sira, tanba sira hanesan ema foun ba área ida-ne’e”.
Entretantu ho prezensa no ezisténsia Rádiu komunidade fronteira Balibo, aumenta tan ona kuantidade rádiu komunidade iha territóriu timor laran tomak; husi sanulu resin-sia, sai rua nulu resin-ida. Inklui, mós rádiu komunidade foun husi Laklubar, Manatutu.
Notísia relevante:SEKOMS husu rádiu komunidade sira tenke prioriza programa agrikultura
Jornalista: Alexandra da Costa
Editór: Rafael Ximenes de A. Belo