iklan

EKONOMIA, INTERNASIONÁL

UE Apoia ona Millaun 300 ba TL

UE Apoia ona Millaun 300 ba TL

Uniaun Europea (UE)

DÍLI, (TATOLI) – Husi tinan 1999 to’o agora, Uniaun Europea (UE) apoia ona millaun 300 ba Timor-Leste (TL). UE ho governu Timor-Leste liuhusi Ministériu Negósiu Estranjeiru no Kooperasaun (MNEK) asina Mou (Memorandum of Understanding) ida tan hodi sai parseiru ba dezenvolvimentu nasionál.

“Ho asinatura akordu finanseiru neb’e ho valór millaun 61, 3 ne’e Uniaun Europea sei aloka 57 hodi finansia ba hadi’a jestaun no supervizaun finansa públika no ba agro-silvikultura sustentavel,” hateten Xefe Delegasaun UE iha TL, Alexandre Leitão iha Salaun Maubara, Timor Plaza, Kinta (30/03).

Tuir Xefe Leitão, programa rua ne’e elabora hamutuk ho autoridade timoroan sira, refleta estratéjia nasionál ba kapasitasaun institusionál no diversifikasaun ekonomika ne’ebé sei ezekuta to’o tinan 2021.

Liuhusi kooperasaun ne’ebé delega ba ajénsia tolu hanesan GIZ (Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit) no organizasaun internasionál ne’ebé serbisu ba agro-silvikultura, no Instituto Camões ba boa governasaun.

Programa daruak, konaba jestaun no supervizaun finansa públika, ne’ebé importante tebes.

“Parseria ne’e hodi apoia dezenvolvimentu sustentavel iha Timor-Leste liuhusi reforsu efisiénsia, integridade, transparánsia, prestasaun kontas no orientasaun ba sidadaun sira iha servisu públiku iha Timor-Leste, liña ho Planu Dezenvolvimentu Estratéjiku 2011-2030,” hateten Xefe Delegasaun UE iha TL ne’e.

Nia hatutan, apoia ne’e reforsa mós kapasidade autór estatál no naun-estatál sira hanesan Parlamentu Nasionál, Câmara de Contas, Polísia Sientífika no Investigasaun Kriminál, órgaun komunikasaun sosiál ka organizasaun sosiedade sívil hodi partisipa iha prosesu kriasaun no supervizaun polítika.

Nune’e mós hodi informa ba sidadaun sira kona-ba programa ne’e hodi nune’e ikus mai bele iha administrasaun públika ne’ebé di’ak hodi planea, jere no avalia serbisu sira ne’ebé fó ba sidadaun sira.

“Iha ámbitu ida ne’e, ami kontinua aposta iha mekanizmu apoiu orsamentál liuhusi buat ne’ebé ami tensiona transefere euro millaun tolu kada tinan ba tezouru Timor-Leste nian, dezde indikadór dezempeñu ne’ebé ami kontrata bele atinji,” haklaken Xefe Delegasaun Alexandre Leitão.

Instrumentu apoiu orsamentál ne’ebé UE fó ba Timor-Leste nu’udar manifestasaun “inekivoka” husi ami-nia konfiansa iha kapasidade governu ba dezenvolve polítika públika ne’ebé konveniente liu ba nasaun no hodi respeita komprimísiu ne’ebé asume.

Bainhira programa ne’e remata, timoroan sira ne’ebé iha área rurál hodi hetan kondisaun moris ne’ebé di’ak liu no administrasaun públika sei presta servisu ne’ebé di’ak liu.

Programa ne’e sei implementa iha Munisípiu Baucau, Bobonaro, Covalima, Lautem, Manatuto no Viqueque.

Ministru Negósiu Estranjeiru no Kooperasaun, Hernai Coelho hateten apoiu ne’e sai mós “perkursór” ida hodi atinji nível ne’ebé mak posibilita ita hodi kontribui  paz iha rai laran nomós rejiaun.

Iha okaziaun ne’e Ministru Hernâni husu ba autoridade lokál sira atu partisipa efetiva hamutuk ho ministériu sira ne’ebé implementa programa ne’e ho di’ak tanba apoiu ne’e mai husi impostu sidadaun europea sira nian.

Tanba ne’e, wainhiraprojetu remata governu sei halo konferénsia hodi hato’o saida mak ita atinji tan prínsipiu sestu governu konstituisionál mak loke aan, partilla para dezenvolve.

(Jornalista: Rafy Belo/Editor : ALberto Alves)

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!