iklan

EKONOMIA

Produsaun Kafé Tinan Ne’e Tun Liu

Produsaun Kafé Tinan Ne’e Tun Liu

Foto/Google.

DILI, (TATOLI) – Vise-Prezidente Asosiasaun Kafé Timor-Leste (ACTL-sigla iha portugés), Afonso de Oliveira, informa tinan ne’e produsaun kafé tun no laliu tonelada rihun neen tanba akontese mudansa klimátika no fatór seluk mak kafé tuan ona.

“Ita ema mós labele moris depois tinan 100, ne’e tenke mate, entaun ida ne’e (kafé) mais de tinan 100 ona. Aleinde tuan, tratamentu mós laiha, rai mós labokur ona”, Afonso hatete iha Fomentu foin lalais ne’e.

Tanba ne’e, importante no fó prioridade atu halo reabilitasaun maski Ministériu Agrikultura no Peska (MAP) halo ona maibé seidauk másimu.

“Ami hanesan asosiasaun hakarak fó ami-nia kontribuisaun tanba ami serbisu diretamente ho grupu no ami presiza Kafé, entaun Ministériu Agriultura investe rekursu liuhusi ami, nune’e problema diminui”.

Vise ne’e hatutan, buat importante ne’ebé presiza halo mak ko’alia ho komunidade tanba falta rekursu atu ajuda sira.

“Esplika ba komunidade tansá mak ita-nia produsaun tun, no saida mak ita halo para produsaun bele sa’e. Dahuluk mak tenke kuda tan (kafé) foun no poda (tesi), maibé atu halo poda sira (agrikultór kafé) tenke lakon. Kuandu kafé ektare rua, kombina ho sira, tinan ida ita tesi ektare ida no ida ita husik nafatin até sira haree nia rezultadu”.

Tanba agrikultór kafé sira dependente liu ba rendimentu no ACTL iha hanoin tanba relasaun ho asosiasaun Kafé internasionál, nune’e sei buka apoiu ruma atu ajuda komunidade hadi’a sira-nia kualidade no kuantidade.

Sobre produsaun, Afonso ne’ebé hala’o serbisu iha Timor Global ne’e hatete, kada tinan empreza ne’e sosa Kafé tonelada 2000 to’o 4000 maibé ho produsaun ne’ebé tun dalaruma empreza ida de’it bele sosa kafé hotu.

“Ita-nia merkadu ne’e laiha problema tanba ita-nia produsaun 0,05 porsentu produsaun mundiál, mezmu merkadu susar mós Timór nia Kafé sei tama nafatin, no vantajen boot mak ita-nia kafé orgániku no ida ne’e mak ita hakarak mantein ida ne’e”.

Jornalista: Maria Auxiliadora

Editora: Rita Almeida

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!