iklan

BAUCAU, MUNISÍPIU

Problema bee-moos no kondisaun estrada difikulta komunidade Ossouala

Problema bee-moos no kondisaun estrada difikulta komunidade Ossouala

Kondisaun estrada iha suku Ossouala, postu administrativu Vemase, munisípiu Baucau. Imajen Agência TATOLI/Natalino Belo.

BAUCAU, 11 outubru 2021 (TATOLI)–Problema bee-moos no kondisaun estrada sai preokupasaun boot ba komunidade suku  Ossouala, postu administrativu Vemase, munisípiu Baucau.

Xefe Suku  Ossoala, Filipe Xavier Correia hateten durante ne’e komunidade susar atu asesu bee-mos ba nesesidade kada loron nian.

“Bee-mos sai preokupasaun ba komunidade iha suku  Ossouala, aldeia Uai-khanasa. Bainhira iha fulan-outubru to’o novembru komunidade susar tebes asesu bee-moos, iha de’it bee-matan ida-ne’ebé komunidade hotu-hotu hamutuk konsumu, mesmu bee-matan refere turuk oituan de’it,” Xefe suku ne’e informa ba Agência TATOLI, iha nia kna’ar-fatin, Ossouala, segunda ne’e.

Filipe akresenta, maske Organizasaun Naun Governamentál (ONG) balun iha tinan hirak liubá apoia kanaliza bee-mós diresaun hosi suku Loilubu nian maibé daudaun ne’e hetan ona estragu.

“Iha-ne’e konsume de’it bee-mota ho posu ne’ebé International Organization Migration (IOM) mak konstrui maibé bainhira maran konsume de’it bee-mota maibé kondisaun la ijiene tanba karau mós konsume,” Filipe akresenta.

Xefe suku hatutan, esforsu liuhosi hakerek proposta hato’o ona ba institusaun relevante maibé to’o agora seidauk iha resposta.

 Kondisaun estrada

Iha parte seluk líder komunitáriu ne’e husu governu atu tau atensaun ba kondisaun estrada ne’ebé durante ne’e difikulta movimentasaun komunidade.

“Prekupasaun autoridade ninia hato’o ba ministériu relevante tenke tau ba konsiderasaun atu hadi’a estrada iha ami-nia suku,” Xefe suku ne’e rekomenda.

Suku  Ossouala iha aldeia lima kompostu Cai-denulale, Heine-uai, Lolinunu, Uai-khanasa, Uma-ana iku ne’ebé totál komunidade hamutuk 2.339 hosi uma-kain 103.

Hosi aldeia hirak ne’e, maiória komunidade sira hela besik área baliza entre munisípiu Viqueque baliza ho Ossu mak aldeia Lolinunu, aldeia Cai-denulale baliza ho suku Bercoli, postu administrativu Vemasse.

Nune’e mós aldeia Uai-khanasa baliza ho suku Caicua, postu administrativu Vemasse, Uma-ana iku baliza ho suku Ostiku no Heine-uai baliza ho suku Uaimori, munisípiu Viqueque.

“Área luan tebes, estrada fó impkatu dezenvolvementu, prezudika komunidade ninia movimentu ba suku inklui autoridade susar atu halo kontrolu,” Filipe akresenta.

Filipe hatutan, estrada hosi Cai-denulale ligasaun Bercoli daudaun ne’e to’o ona iha suku liuhosi apoia Institutu Jestaun Ekipamentu (IGE, sigla Portugés) mak loke hafoin simu proposta hosi autoridade suku.

Estrada seluk, diresaun hosi suku Loilubu ne’ebé daudaun ne’e iha faze konstrusaun ho tipu-rua ne’ebé responsável hosi kompaña Lulikailala diresaun Vemase tasi to’o Loilubu hamutuk kilómetru 21 no hosi suku ba Loilubu konstrui hosi kompaña Roxi totál kilómetru hitu.

“Estrada mai área suku hahú ona maibé aldeia seluk iha baliza seidauk iha kondisaun di’ak,” Filipe akresenta.

Iha bairru Girrilale no Mota iku inklui Bubuho’o meza fatin abrigu Xanana Gusmão iha tempu rezisténsia, komunidade iha inisiativa rasik loke estrada kuaze kilómetru lima.

Filipe hatutan, nu’udar autoridade suku lori aspirasaun komunidade nian ba hato’o iha munisípiu no nasionál maibé depende ba sistema orsamentu estadu nian.

Tuir observasaun Agéncia TATOLI iha terrenu nota katak, kondisaun estrada hosi diresaun suku Loilubu to’o suku  Ossouala ho kondisaun aat, maske daudaun ne’e iha kompaña konstrui balleta no ateru hela.

Jornalista : Natalino Belo

Editor : Evaristo Soares Martins

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!