iklan

HEADLINE, MUNISÍPIU, OÉ-CUSSE (RAEOA), POLÍTIKA

Programa ‘Naroman ba Suku’ atu promove koñesimentu komunidade ba asaun governativa

Programa ‘Naroman ba Suku’ atu promove koñesimentu komunidade ba asaun governativa

OÉ-CUSSE, 22 jullu  2022 (TATOLI) – Ministru ba Asuntu Parlamentár no Komunikasaun Sosiál (MAPKomS), Francisco Martins Jerónimo, sesta ne’e ensera lansamentu programa Naroman ba Suku iha komunidade sira iha suku Bene-Ufe, sub-rejiaun Nítibe, Rejiaun Administrativa Espesiál Oé-Cusse Ambeno (RAEOA).

Iha diskursu enseramentu ne’e, Ministru Francisco Martins Jerónimo, hatete, ne’e atividade kontinuasaun iha setór komunikasaun sosiál, ne’ebé VIII Governu Konstitusionál prioritiza atu hala’o durante mandatu tinan lima, liuliu atu asegura diseminasaun informasaun kona-bá asaun Governativa, hodi promove koñesimentu públiku nian ba asaun Governativa ho transparánsia ne’ebé boot liu kona-bá governasaun.

“Ha’u mai iha Bene-Ufe ho programa ida katak Governu iha komunidade nia leet, atividade mak Naroman ba Suku harii sentru informasaun iha suku, VIII Governu lidera hosi Primeiru Ministru Taur Matan Ruak, nia programa importante maka ne’e hakarak Governasaun ne’e tenke ba iha povu nia leet, atu promove atividade Governu nian iha baze,” Ministru Asuntu Parlamentár no Komunikasaun sosiál (MAPKomS), Francisco Martins Jerónimo, ko’alia iha lansamentu programa Naroman ba Suku iha suku Bene-Ufe.

Programa ne’e ho objetivu atu ko’alia direta ho komunidade, kona-bá dezafiu, nesesidade saida mak halo no oferese ona ba komunidade, no saida mak seidauk halo atu halo tán saida ba  komunidade ne’e iha iha futuru, nune’e rai ne’e bele sai dezenvolvidu hanesan ho nasaun avansadu sira iha mundu.

Nia informa, VIII Governu nia mandatu hasoru dezafiu boot rua, primeiru estabilidade polítika maibé konsege liu, no segundu pandemia COVID-19 maibé tanba kontribuisaun hosi komunidade konsege ultrapasa.

“Iha semana rua tán ha’u sei haruka ha’u-nia tékniku sira mai iha Bene-Ufe halo levantamentu, sei intervista autoridade komunitária no komunidade sira, kona-bá potensialidade saida mak suku ne’e iha, halo profile suku Bene-Ufe, kuandu kompletu sei tau iha televizaun atu públika ba mundu hodi hatene prioridade ka potensialidade iha suku ne’e rasik,” nia katak

Nune’e bainhira atividade ne’e konklui ona, parte Ministru Asuntu Parlamentár no Komunikasaun sosiál sei harii sentru formasaun kapasita foinsa’e sira hodi kontribui ba prosesu dezenvolvimentu.

“Programa ne’e hotu tiha ha’u sei mai fali harii sentru informasaun iha fatin ne’e, ita sei fasilita formasaun ba joven sira, atu sai lideransa ba sentru formasaun ida-ne’e, nune’e kada tinan Governu fó apoiu halo serbisu hodi kontribui ba dezenvolvimentu, nomoos iha informasaun saida de’it mak suku halo tenke fó-sai ba rai boot kona-bá infraestrutura bázika, ba setór edukasaun, agrikultura no saúde,” nia akresenta.

Xefe suku Bene-Ufe, Marcos Meni, orgullu tanba VIII Governu konstitusionál lori programa Naroman ba Suku, atu informa kona-bá progresu no dezafíu entre komunidade no Governu iha rai ne’e.

“Ami haksolok tebes tanba Governu tún mai iha ami-nia suku atu partilla progresu serbisu ba povo liuliu iha suku Bene-Ufe, nune’e komunidade bele rona direta ami-nia preokupasaun ne’ebé durante ne’e ami hasoru iha baze,” nia orgullu.

Reprezentante Prezeidente Autoridade RAEOA, Martinho Abani Elo, atuál Sekretáriu Rejionál ba Asuntu Administrasaun no Estatál, fó parabéns ba Governu liuhosi  MAPKomS tanba realiza diálogu komunitária ho komunidade atu rona direta komunidade nia preokupasaun.

“Durante ne’e ema barak hatete, Governante tur de’it, la tún ba povu hodi rona sira-nia lian, entaun liuhosi programa ne’e ita bele hamosu ona ideia foun saida mak presiza halo tán iha futuru, liuliu nesesidade povu nian,” nia agradese.

Entretantu, programa ne’e nu’udar programa pilotu VIII Governu Konstitusionál nian, ho objetivu iha pontu lima maka hanesan, primeiru atu introdús programa prioridade sira nomoos atinjimentu ka progresu serbisu hosi VIII Governu nian ba komunidade.

Pontu daruak, fahe informasaun kona-bá polítika ba futuru hosi VIII Governu Konstitusionál nian ba komunidade sira iha baze. Terseiru atu promove diálogu komunitária, lori Governu ba iha komunidade sira-nia leet hodi rona direta preokupasaun, difikuldade no problema ne’ebé hasoru iha baze.

Iha pontu dahaat, atu promove asesu ba informasaun iha suku, aldeia rurál no hakbiit komunidade sira-nia kapasidade asesu ba informasaun.

Nune’e iha pontu ikusliu, atu hasa’e komunidade sira-nia koñesimentu kona-bá dalan no prosesu planu dezenvolvimentu, inklui iha nivél baze, iha prosesu implementasaun planu dezenvolvimentu inklui mós povu nia partisipasaun no kontrolu, hodi bele goza di’ak dezenvolvimentu nia benefisíu sira.

Purtantu, programa Naroman ba Suku iha Oé-Cusse, suku tolu maka sai benefisiáriu, hanesan suku Malelat iha sub-rejiaun Pássabe, suku Bobometo iha sub-rejiaun Oésilo no suku Bene-Ufe iha sub-rejiaun Nítibe.

Nune’e Governu sei fó subsidiu apoiu $10,000 liuhosi transferénsia públika, hodi harii sentru formasaun ba komunidade no implementa promgrama Naroman ba Suku.

Jornalista: Abílio Elo Nini

Editór: Evaristo Soares Martins

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!