iklan

EDUKASAUN, HEADLINE

Proteje labarik, UNICEF-MSSI-ONG Ba Futuru hametin intervensaun bazeada ba komunidade

Proteje labarik, UNICEF-MSSI-ONG Ba Futuru hametin intervensaun bazeada ba komunidade

Proteje labarik, UNICEF-MSSI-ONG Ba Futuru hametin intervensaun bazeada ba komunidade

DILI, 30 setembru 2022 (TATOLI) – Ohin, UNICEF kolabora ho Ministériu Solidaridade Sosiál no Inkluzaun (MSSI, sigla Portugés) hamutuk ho ONG Ba Futuru, organiza kolókiu Impaktu Pozitivu iha Salaun Sentru João Paulo II, ho objetivu atu aprezenta rezultadu sira no impaktu sira hosi Saúde Mentál Bazeada ba Komunidade no intervensaun Apoiu Psiko-Sosiál (MHPSS, sigla Inglés) ba redusaun violénsia hasoru labarik sira no Violénsia Bazeada ba Jéneru (GBV, sigla Inglés), ne’ebé implementa ona liuhosi Fatin Ksolok ba Labarik (CFS, sigla Inglés).

Kolókiu ne’e partisipa hosi partisipante voluntáriu CFS 61, lider komunidade hosi fatin CFS, ho mós entidade sira MSSI, organizasaun sosiedade sívil parseiru dezenvolvimentu sira, inklui Uniaun Europeia no UNICEF.

Inisialmente CFS sira implementa ona hosi abril 2021 hafoin Timor-Leste atinjidu hosi inundasaun boot, tanba Siklone Seroja, ne’ebé afeta uma-kain 31.029 iha país laran tomak – hosi sira ne’e, pursentu 82 hosi munisípiu Dili, no estraga infraestrutura públiku barak. Buat sira ne’e hotu akontense uainhira país ne’e hasoru hela pandemia Covid-19.

Hafoin bee tuun ona família sira ho sira-nia labarik sira hahú muda neineik fila fali ba sira-nia uma, iha nesesidade atu garante katak labarik sira sei simu apoiu nesesáriu no protesaun hosi violénsia doméstika, abuzu ba labarik no abandon.

Tanba ne’e, iha 21 jullu 2021, ho Inisiativa Spotlight, UNICEF no MSSI paresia ho Ba Futuru, estabelese  intervensaun MHPSS bazeada ba komunidade no Saúde Mentál Bazeada ba Komunidade no intervensaun Apoiu Psiko-Sosiál (MHPSS, sigla Inglés) no halo tuir lalaok sira hodi apoia labarik ho sira-nia família sira iha fatin emerjénsia no vulnerável sira, tuir Polítika Bem Estar Labarik no Família, ne’ebé governu komprometidu ona hodi insentiva Programasaun bazeada ba komunidade, ho objetivu atu evita no rezolve violénsia domestika, abuzu ba labarik no abandona. Ohin-loron, atividade sira Saúde Mentál Bazeada ba Komunidade no intervensaun Apoiu Psiko-Sosiál (MHPSS, sigla Inglés) iha fatin CFS 16, voluntáriu treinadu 61 fó-apoiu hodi ba labarik 1.800 ho sira-nia inan-aman sira.

“Objetivu hosi CFS ne’e atu fornese apoiu psiko-sosial ba labarik sira ho sira-nia inan-aman sira mak afetadu hosi inundasaun ka moris hela iha ambiente vulneravel sira, ho asesu ba brinkedu estruturadu, rekreasaun no tempu halimar, iha forma tau reforsa sira-nia reziliensia no fator protetivu rezistentesira,” UNICEF nia Reprezentativu País iha Timor-Leste, Bilal Aurang Durrani hatuir iha komunikadu ne’ebé TATOLI asesu ohin.

Maske MHPSS bazeada ba Komunidade ne’ebé dezignadu liu ba labarik sira, nia intervensaun mós inklui sesaun sira para inan-aman sira ba sira-nia kompriensaun di’ak liu ba sira-nia oan sira-nia nesesidade emosionál no hasa’e sira-nia abilidade atu ko’alia kona-ba dezafiu sira, muda norma jéneru sira no buka ajuda. Nia mós fó ba inan-aman sira abilidade atu kuida sira-nia saude mentál. Liuhosi ne’e família inan-aman sira simu sesaun parentál sira hanesan protesaun labarik, nutrisaun, estimulasaun sedu, ijiéne, disiplina pozitivu, saúde, edukasaun, no asuntu sira realasiona ho adolesente sira.

Molok implementasaun atividade sira ne’e, voluntáriu sira tenke tuir lai formasaun intensivu kona-ba métodu fasilitasaun no Primeiru Sokoru Psikolojiku sira. Sira ekipadu ho koñesimentu no abilidade sira oferese MHPSS ba labarik sira hodi fasilita sesaun parentál. Voluntáriu sira sempre preparadu atu apoia labarik sira no inan-aman sira durante atividade CFS sira no kontinua hatudu sira-nia servisu ekipa forte no abilidade komunikasaun di’ak.

Alende ne’e, MSSI no UNICEF mós oferese formasaun ba Ofisiál Protesaun ba Labarik, pontu fokál Violénsia Bazea ba Jeneru, ekipa tekniku hosi ONG sira, reprezentativu hosi organizasaun relijioza sira no voluntáriu Primeiru Sokoru Psikososiál no kaixa ferramentu MHPSS atu nune’e pesoál servisu sosiál ba bem estar bele kapasita-aan ho di’ak atu bele fornese apoiu psikososiál ba labarik no família sira.

UNICEF ho nia parseiru sira sei halo lansamentu ba Livriñu Fatin Ksolok ba Labarik.

“Livriñu Fatin Ksolok ba Labarik ne’e iha informasaun kona-ba CFS, istória hosi labarik balun, inan-aman no voluntáriu sira, no fotografia animada hosi atividade sira, inklui dezeñu sira hosi labarik sira ne’ebé gosta tebes atu fahe ba ita hotu iha ne’e,” Durrani hateten.

“Ita hakarak katak sira ne’ebé lee bele mós aprende liután kona-ba atividade sira mak labarik no voluntáriu sira kostume halo iha CFS sira no identifika nesesidade hodi habelar intervensaun bazeada ba komunidade, mak iha inpaktu ba labarik sira-nia moris hodi prevene violénsia, abuzu, no esplorasaun,” hatutan tan.

MHPSS bazeada ba Komunidade hetan apoiu hosi Inisiativa Spotlight, Parseria entre Nasaun Unida ho Uniaun Europeia, ho nia objetivu atu elimina violénsia hasoru feto no labarik feto sira iha Timor-Leste, no iha mundu.

Journalista: Filomeno Martins

Editór: Rafy Belo

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!