BOBONARO, 13 janeiru 2023 (TATOLI) — Empreza Miramar-Block no Pelican Paradise, voluntariamente instala iluminasaun ka lampu jalan ho tipu solar ligh hamutuk unidade 20 iha estrada públiku postu administrativu Balibo, munisípiu Bobonaro.
Administradór postu administrativu Balibo Interinu, Amilcar Tavares, esplika apoiu ne’e nu’udar jestu solidariedade hosi empreza sira ba povu Balibo hodi fó naroman, nune’e komunidade bele halo movimentasaun iha tempu kalan ho seguru.
Notísia relevante: Governu ofisializa lansa loron nasionál Liberdade Imprensa iha Balibo
“Sira (Pelican Paradise) fó uluk unidade lima, agora atu fó neen hamutuk 11, depois Miramar Block mak fó unidade 20 ona, 10 ita instala ona, hela 10, aban ka bainrua tún ba Dili foti tán hodi halo instalasaun,” nia informa ba Tatoli, iha Balibo, sesta ne’e.

Amilcar subliña, iluminasaun 20 ne’e sei instala iha estrada protokolu sira hosi parte Igreja parókia Balibo mai to’o monumentu integrasaun Indonézia nia oin.
Maibé restante ne’ebé seidauk, sei instala depende ba kondisaun, sei tau prioridade área ne’ebé tama ona planu maka Berame, Fatuk-Boot, Atara, Koli-Mate no merkadu inklui sikun balun.
“Ha’u haree ladún sufisiente, maibé ita sei buka tán dalan seluk, iha tán kolega hakarak ajuda, maibé sei iha konteúdu ‘abstrak’ nia laran. Sé sira ajuda agora di’ak liután, ita hetan to’o unidade 50 di’ak liután, maibé ha’u hanoin Balibo laran ita kobre ona,” nia katak.
Nia dehan, daudaun ne’e iha tempu kalan joven sira komesa tuur halimar hamutuk iha monumentu integradu nia ninin no aproveita mós asesu internete gratuita.
“Depois aban bainrua ita bele buka kadeira sira tuur, ha’u agora husu ona empreza balu atu apoiu tenda mai ita loke bazár kalan, sira-ne’ebé fa’an iha merkadu ne’e kalan sa’e ba hotu, atu nune’e malae sira mak vizita benteng ne’e bele mai haan iha-ne’e,” nia hateten.
Administradór Amilcar hateten, programa ne’e nu’udar inisiativa rasik tanba inspriadu hosi munisípiu Liquicá no iha Semarang, Indonézia.
Membru Dewam Solidaritas Mahasiwa Pemuda da Pelajar Timor-Timur ne’e hetan konfiansa hosi autoridade munisípiu Bobonaro asume kargu administradór interinu fulan rua resin de’it, maibé foti inisiativa loby ho empreza sira implementa planu refere ho mehi boot atu dezenvolve rai Balibo sai naroman, hodi atrai turista lokál no estranjeiru tanba Balibo iha ikónika istória pasadu barak tebes.
Nune’e mós monumentu integradu Indonézia, uma memoria esperansa, monumentu jornalista estranjeiru na’in-lima, monumentu memoriál liberdade no uma banteng dezde okupasaun portugés nia tempu to’o ohin loron, governu deside Balibó sai hanesan sidade liberdade.
“Ha’u ema timoroan ida mai atu servisu. Sé mai atu tuur de’it hein orsamentu governu, entaun lalika mai ida, tanba orsamentu governu la’o tuir nia programa, entaun orsamentu laiha ita labele halo, maibé ha’u foti inisiativa buka kolega emprezáriu barak tulun ita halo daudaun,” nia akresenta.
Nia husu ba komunidade, liuliu joven sira atu kuida sasán hirak-ne’e no garante seguransa atu nune’e ema hotu ne’ebé mak vizita postu administrativu Balibo bele hela iha ambiente pás no estabilidade.
“Ita mós agora iha ona monumentu liberdade, signifika liberdade ne’e labele iha problema tuda malu no baku malu. Ida-ne’e mak dehan liberdade, uluk okupasaun Indonézia ita la’o ho KTP, agora Ita la’o kalan tenke ho liberdade,” nia espresa.
Sekretáriu Autoridade Munisípiu Bobonaro, João de Fátima do Carmo, agradese ba empreza sira tanba bele apoia fasilidade hirak-ne’e atubele sidade liberdade ne’e sai nabilan.
Sekretáriu Autoridade Bobonaro ne’e louva Amilcar Tavares, maske asume kargu nu’udar administradór interinu de’it, maibé bele iha inisiativa di’ak ba rai Balibo.
“Ita orgulu tanba monta ona lampu iha dalan, tanba ne’e la uza orsamentu estadu nian, governu laiha orsamentu prevee ba ida-ne’e, maluk sira bele buka tún sa’e osan laiha ida, sé iha karik Maliana mak lakan ona,” nia haktuir.
Tuir dadus monografia 2021 nian katak, postu administrativu Balibo iha aldeia 27, ho totál suku neen mak hanesan Sanirin, Cowa, Leo-Lima, Leo-Hitu, Balibo Vila no Batugade ho totál populasaun 19,869 no totál uma-kain 4,708.
Notísia relevante: Autoridade Bobonaro sei koordena Governu Sentrál dezenvolve Balibo Five sai fatin turizmu
Jornalista : Sérgio da Cruz
Editór : Evaristo Soares Martins