DILI, 15 janeiru 2025 (TATOLI)—Diretór Nasionál Ensinu Sekundáriu, Deolindo da Cruz, hateten Ministériu Edukasaun (ME) prefere orientasaun ba estudante foun ho atividade treinamentu karater.
“Ami husu diretór eskola iha territóriu laran katak atividade orientasaun ne’ebé fó ba estudante foun Tinan Letivu 2025 ne’e tenke bazeia ba sirkulár Ministériu Edukasaun, katak tenke fó koñesimentu kona-ba lala’ok kada eskola nian, introdús eskola ne’e ba sira inklui matéria no profesór no mós fó disiplina eskolár nian. Ida-ne’e mak importante. La’ós semi militár ba ita-nia oan sira,” nia dehan ba TATOLI iha nia knaar fatin, Vila Verde, Dili, tersa (14/01/2025).
Nia hatutan estudante asesu ba edukasaun ne’e atu aprende no hasa’e koñesimentu oinsá sai estudante ne’ebé di’ak no la’ós hamihis nia mentalidade.
Deolindo esplika katak Diresaun Jerál Ensinu Sekundáriu lansa sirkulár refere ho objetivu atu prevene átu inesperadu sira ne’ebé mosu iha eskola sira iha tinan hirak ikus ne’e, hanesan atake fíziku no tratamentu aat ne’ebé ikusmai impede estudante foun sira husik eskola, hanesan iha Baucau no Ermera iha-ne’ebé akontese violasaun regra orientasaun ne’ebé sai virál ona iha rede sosiál.
Iha parte seluk, Diretór Servisu Edukasaun Munisípiu Baucau, Afonso dos Santos da Costa, ba TATOLI via telefónika katak violasaun regra orientasaun ne’ebé virál ona iha rede sosiál ne’e parte edukasaun sei buka dalan hodi aprosima nune’e futuru labele akontese tan.
“Orientasaun ne’e konsideradu ladún di’ak tanba ida-ne’e la’ós eduka ema maibé hafraku estudante nia mentál. Loloos ne’e estudante seniór (panitia), fó atividade ligadu matéria sira, oinsá fó koñesimentu ambiente tantu profesór, diretór eskola inklui sai estudante ne’ebé intelektuál, respeita iha eskola no iha sosiedade,” nia esplika.
Sirkulár Ministériu Ensinu Sekundáriu ba asuntu mensionadu, prevee iha Númeru 07/DGE-ME/I/2025, Data: 03 de Janeiro de 2025 no Diploma Ministeriál, Nú: 28/2020, loron 24 fulan-juñu, kona-ba Regulamentu Dixiplinár Estudante.
Regra orientasaun husi Diresaun Jerál Ensinu Sekundáriu Jerál no Ensinu Tékniku Vokasionál husi Ministériu Edukasaun define hanesan tuirmai:
- Orientasaun ne’e nakonu ho atividade treinamentu karater,
- Kumprimentu órden unidade nian ba adaptasaun konstrutiva no la destrutiva,
- Estudante seniór sira labele ataka fizikamente estudante foun sira,
- Envolve Polísia Tránzitu lokál hodi disemina regra no sinál tránzitu nian,
- Envolve estudante sira hotu iha atividade limpeza jerál iha loron ikus, tanba ho maneira ida-ne’e bele mantein relasaun amizade liu entre estudante sira.
- Konvida estudante seniór sira atu fahe esperiénsia.
- Estabelese regra interna ba eskola idak-idak hodi garantia progresu orientasaun nian.
Jornalista: Osória Marques
Editór: Xisto Freitas da Piedade