DILI, 16 janeiru 2025 (TATOLI)—Primeiru-Ministru (PM), Kay Rala Xanana Gusmão, kinta ne’e, iha Palásiu Prezidensiál Dili hasoru malu ho Prezidente Repúblika (PR), José Ramos Horta, hodi ko’alia kona-ba progresu Governu nian no tuir planu sei vizita munisípiu sira iha fulan-marsu hodi halo identifikasaun antes realiza eleisaun ba Governu lokál. .
“Enkontru semanál ho Prezidente Repúblika hodi relata progresu servisu sira-ne’ebé ami halo no informa mós katak iha Konsellu Ministru Governu aprova ona rejolusaun ida marka ona kalendariu hodi halo preparasaun ba eleisaun ba Governu lokál. Maibé, ita la’ós halo dala ida, fulan-marsu ba oin ha’u sei la’o ba munisípiu hotu iha ona estrutura ne’ebé ho kapasidade tékniku no hatene kumpre di’ak prosesu hotu, mak ita foin halo uluk eleisaun, hafoin ita haree fali munisípiu seluk,” PM Xanana hateten ba jornalista sira iha Palásiu Prezidensiál Nicolau Lobato, Bairru Pite.
Nia dehan, iha tinan 2025-2026, Governu sei halo preparasaun di’ak nune’e iha 2027 eleisaun ba Governu lokál la’o másimu ona no bele implementa ona desentralizasaun.
Projetu Rezolusaun Governu ne’ebé aprezenta husi Ministru Administrasaun Estatál (MAE), Tomás do Rosário Cabral, ba ezekusaun Estratéjia Desentralizasaun Administrativa no Instalasaun órgaun reprezentativu poder lokál 2025-2028 nian, hetan ona aprovasaun husi Konsellu Ministru, kuarta (15 janeiru 2025).
Medida ida-ne’e ho objetivu atu reafirma Governu nia determinasaun hodi konsolida estratéjia desentralizasaun administrativa no kontinua prosesu instalasaun órgaun reprezentativu Podér Lokál nian.
Rezolusaun Governu ida-ne’e estabelese planu anuál sira, husi 2025 to’o 2028, ne’ebé inklui instalasaun serbisu Balkaun Úniku iha territóriu nasionál tomak, reforsu institusionál autoridade munisípiu sira-nian, regulamentu lei sira-ne’ebé relasiona ho podér lokál no atualizasaun baze-dadus resensiamentu eleitorál nian.
Iha etapa sira tuir mai, sei promove kriasaun kondisaun sira hodi hala’o eleisaun munisipál, kapasitasaun ba prezidente munisipál eleitu sira no avaliasaun ba progresu desentralizasaun nian.
Koordenasaun ba ezekusaun estratéjia sei sai hanesan responsabilidade Ministériu Administrasaun Estatál (MAE) nian, ne’ebé tenke aprezenta relatóriu semestrál kona-ba progresu ne’ebé alkansa ona no dezafiu sira-ne’ebé hasoru, hodi garante kontinuidade no efikásia prosesu nian.
Rezolusaun ida-ne’e revoga Rezolusaun Governu anteriór nú. 45/2020, loron 9 fulan-dezembru, no tama iha vigór iha loron ida hafoin nia publikasaun.
Jornalista : Hortencio Sanchez
Editór : Cancio Ximenes