DILI, 22 agostu 2022 (TATOLI)—Komisaun Funsaun Públika (KFP) hapara Funsionáriu Públiku na’in-83 hosi Ministériu Edukasaun Juventude no Desportu (MEJD), ne’ebé durante ne’e asume kargu provizóriu ka ein substituisaun nu’udar dirijente eskola sira iha munisípiu Dili.
Prezidente Komisaun Funsaun Públiku, Faustino Cardoso Gomes, relata, prosesu ezonerasaun ba dirijente na’in-83 ne’e la’o tuir prosedimentu.
“KFP simu proposta hosi ministériu sira inklui hosi MEJD, ne’ebé proposta bainhira tama mak sei submete ba meza Prezidente hafoin sei hatun filafali despaixu ba tékniku sira hodi husu halo verifikasaun katak proposta sira ne’ebé haruka mai iha duni justifikasaun ka lae,” Prezidente KFP informa iha ninia knaar fatin, Matadoru, segunda ne’e.
Ekipa tékniku halo justifikasaun hosi artigu 15 no 16 hosi dekretu-lei 25/2016 kona-ba rejime kargu diresaun xefia, ne’ebé tuir ninia esplikasaun kona-ba situasaun sira ne’ebé iha nu’udar baze atu halo sesasaun ka hapara kargu.
“KFP sei halo nomeasaun ba xefia kargu foun no hapara kargu tuan sira bainhira justifikasaun ne’e prienxe ona, maibé bazeia ba pareser tékniku sira, Prezidente sei halo de’it ninia kna’ar hodi asina no hatun despaixu nomeasaun no hapara,” nia akresenta.
Notísia relevante: Edukasaun Baucau nomea kargu diretiva foun na’in-70
Tuir Prezidente KFP, iha MEJD nia laran durante ne’e prosesu la la’o tuir prosedimentu ne’ebé iha no sira iha profesór, inspetór no auditór, maibé iha ministériu nia laran hahú Estadu ne’e moris to’o agora nunka iha rekrutamentu bazeia ba prosesu normál.
“Ita-nia profesór, inspetór, diretór adjuntu no Gabinte Apoiu Tékniku (GAT) iha eskola sira ne’ebé iha Timor-Leste laran tomak ne’ebé kuaze 1.900 resin, maibé nunka liuhosi prosesu rekrutamentu no selesaun pur méritu. Bele imajina took hosi tinan 2002 to’o 2022 ne’e tinan hira ona. Tanba ne’e, iha profesór balun asume kargu tinan naruk no nunka liuhosi selesaun pur méritu, tuir lei 25/2016 ne’e kuandu ema ida asume kargu maka la liuhosi selesaun pur méritu ne’e hanaran nomeasaun provizóriu (ein substituisaun). Atu nune’e bele hetan oportunidade tuir mai hodi hakat ba selesaun pur méritu,” nia esplika.
Hosi sira ne’ebé asume kargu maibé tama iha kategoria ein substituisaun, ninia durasaun tempu hosi fulan-neen, hafoin bele kontinua tan fulan-neen, maibé realidade sira ne’ebé asume kargu kategoria provizória bele liu tan tinan-ida tanba ministériu ka instituisaun Estadu sira ho razaun oin-oin katak seidauk preparadu, balun dehan tanba mudansa Governu, seluk dehan eleisaun no impase polítika, prioridade sira seluk, orsamentu inklui COVID-19 halo sira laiha preparasaun.
“Ho razaun sira ne’e hotu, maka sira husu KFP atu kontinua fó estensaun, ne’ebé to’o ohin loron xefia kargu provizóriu sira ne’e sei estende hela de’it, inklui tinan ida-ne’e hahú hosi janeiru to’o juñu, hafoin kontinua to’o dezembru 31 KFP halo nafatin estensaun. Maibé prosesu ne’e la signifika tenke to’o tinan ramata. Iha períodu estensaun ne’e ministériu balun bele hato’o proposta hodi hapara sira ne’ebé antigu hodi halo fali nomeasaun ba sira ne’ebé foun. Prosesu estensaun ne’e la garante titulár kargu ida permanente to’o ramata, iha períodu estensaun ne’e maka kabe ba instituisaun ida-idak atubele hato’o proposta hapara ho nomeasaun foun bainhira sira haree katak iha ona ema ne’ebé prontu kontinua asume kargu diresaun xefia sira ne’ebé iha,” Prezidente KFP tenik.
Funsionáriu Públiku 98 asume kargu provizóriu
Hosi dadus ne’ebé KFP rekolla hosi MEJD hatudu totál Funsionáriu Públiku ne’ebé asume kargu provizóriu hamutuk 98, kompostu hosi feto 19 no mane 79, maibé liuhosi proposta MEJD nian, husu ezonerasaun ba kargu xefia na’in 83, kompostu hosi feto 9 no mane 74 ne’ebé hela de’it hamutuk na’in-15 maka sei asume hela xefia kargu ho kategoria ein substituisaun.
Enkuantu, eis Diretór Eskola Ensinu Sekundáriu Jerál (ESJ) 04 setembru, Balide, Sérgio de Jesus, informa, kargu ne’ebé maka nia asume bazeia ba kontratu ho MEJD, katak mandatu to’o tinan-lima ne’ebé kargu xefia ne’e hahú hosi tinan 2019 to’o 2024.
“Ha’u-nia kestaun mak ezonerasaun ne’e halo ba kargu xefia ne’ebé maka sira-nia mandatu kleur ona, maibé ha’u foin asume iha tinan 2019, ha’u-nia mandatu sei ramata iha tinan 2024. Tanba ne’e, ha’u hakarak husu ba ministériu ninia esplikasaun atu ha’u bele hatene,” nia dehan.
Tuir nia, bainhira atu halo ezonerasaun tenke iha informasaun antes atu nune’e sira bele intende, maibé realidade laiha informasaun hanesan karta despaixu hosi MEJD kona-ba ezonerasaun.
“Ha’u hakarak husu justifikasaun hosi Ministériu Edukasaun,” nia akresenta.
Jornalista : Tomé Amado
Editora : Julia Chatarina
Koaze partido fretelin nia ema hotu kedas mais pior liu mak kontratado mak assumi fali….bazea ba saida mk ne?