DILI, 23 dezembru 2022 (TATOLI)—Diresaun Nasionál Asaun Sosiál Eskolár (DNASE) hosi Ministériu Edukasaun Juventude no Desportu (MEJD) enfrenta dezafiu boot tinan ne’e, bainhira atu apoiu eskola sira ne’ebé hetan impaktu dezastre naturál, tanba menus finansiamentu.
“Ko’alia kona-ba dezastre naturál, ita nunka halo predisaun bainhira maka akontese. Ita tenke prontu nafatin atu serbisu fó apoiu ba situasaun sira, maibé ita iha difikuldade menus orsamentu, rekursu umanu no limitasaun mobiliáriu,” Diretór Nasionál Asaun Sosiál Eskolár ne’ebé trata Asuntu Sanitária, Joaquim Martins, informa ba Agência Tatoli, iha ninia gabinete DNASE, MEJD, Vila Verde, sesta ne’e.
Nia dehan, diresaun nia planu bainhira simu ona proposta sira hosi eskola ne’ebé enfrenta impaktu dezastre naturál, maka hakarak halo intervensaun lalais hodi foti dadus no bele fó apoiu materiál emerjénsia ba fatin afetatadu dezastre naturál, maibé tanba ho limitasaun, entaun serbisu sira ne’e labele aselera ho didi’ak.
Tanba ne’e, diresaun husu ba ministériu hodi bele fó liu atensaun ba serbisu emerjénsia iha tinan 2023, atu nune’e fasilita serbisu diresaun hodi responde ba situasaun sira ne’ebé eskola enfrenta bainhira akontese dezastre naturál ne’e ho lalais.
Notísia relevante: Mota kiik ameasa edifísiu kontabilidade ESTV Hera
Enkuantu, diresaun mós simu ona proposta hamutuk 10 resin ne’ebé iha ona prosesu verifikasaun no eskola sira ne’e sei hetan apoiu materiál emerjénsia iha tinan 2023.
“Daudaun matéria sira distribui hotu ona, espera katak tinan oin sei halo filafali avaliasaun dokumentu hodi haree empreza ne’ebé maka manán atu bele kontinua fornese matéria emerjénsia ba diresaun atubele apoiu ba eskola sira. Ita nafatin mantein serbisu bazeia ba limitasaun ne’ebé iha, ita hakarak tinan 2023 bele serbisu ho responsabilidade atu responde ba situasaun emerjénsia, ba eskola 10 resin ne’ebé maka hetan verifikasaun iha tinan 2022 ne’e,” nia tenik.
DNASE iha tinan 2022, bazeia ba lei orgánika hosi MEJD uza ona ninia kompeténsia hodi haree kestaun emerjénsia eskolár, katak situasaun ne’ebé afeta dezastre ba eskola sira hosi nível pre-eskolár, ensinu báziku, to’o ensinu sekundáriu jerál no tékniku vokasionál sira.
“Iha tinan 2022 nia laran iha eskola hitu maka hetan ona apoiu emerjénsia hosi Ministériu Edukasaun liuhosi Diresaun Nasionál Asaun Sosiál Eskolár. Enkuantu, eskola tolu iha munisípiu Bobonaru hanesan Eskola Ensinu Báziku Filiál (EBF) Bandut mean, EBF Etedei no Eskola Báziku Sentrál (EBC, sigla portugés) Atu-Aben, hetan ona apoiu emerjénsia hanesan kalen, pregu, ai-kuadradu no kalen lizu,” DIrijente ne’e informa.
Aleinde ne’e, iha mós eskola EBF Ilomár fuad iha Lautém no iha munisípiu Dili Eskola EBF Bee-Duku hetan mós apoiu materiál emerjénsia tanba eskola sira ne’e hetan estragu inklui tanba inundasaun iha loron 04 abril 2020 halo mota sobu dapur iha EBF Beduku, tanba ne’e difikulta atu realiza programa merenda eskolár.
Nune’e mós, eskola rua iha munisípiu Ermera mak hanesan EBF Humboe no EBF Aitura hetan apoiu emerjénsia hosi ministériu atu nune’e bele hadi’a filafali kondisaun eskola kakuluk ne’ebé maka hetan estragu hosi dezastre naturál.
Hosi observasaun no monitorizasaun ekipa DNASE ne’ebé trata asuntu Sanitária, nota katak materiál emerjénsia ne’ebé ministériu liuhosi diresaun distribui ona ba eskola lubuk ida, konsege hadi’a ona buat ruma iha eskola atu garante prosesu ensinu aprendizajen iha tinan oin.
Tipu apoiu ne’ebé diresaun fornese ba kada eskola sira ne’ebé afetadu dezastre naturál ne’e ba de’it parte kakuluk, enkuantu prosesu atu harii eskola ne’e laiha maun de obra maibé husu kontribuisaun inan-aman sira-nian. Tanba ne’e, DNASE husu ba dirijente eskola sira atu kontinua koopera ho konsellu pais inan-aman sira atubele hetan kolaborasaun di’ak iha prosesu harii eskola.
Jornalista : Tomé Amado
Editora : Julia Chatarina
