iklan

HEADLINE, SAÚDE

Timor-oan na’in-615 deside ‘para’ fuma iha tinan 2022

Timor-oan na’in-615 deside ‘para’ fuma iha tinan 2022

Ilustrasaun ema fuma sigarru. Imajen/Espesiál

DILI, 09 janeiru 2023 (TATOLI)–Responsável Sentru Hapara Fuma, Médiku Jerál, Eldino de Castro Rangel, hateten, sentru hapara fuma rejista pasiente hamutuk na’in-993.

“Sentru hapara fuma estabelese iha outubru 2021, ne’ebé serbisu hapara fuma rejista pasiente hapara fuma hamutuk 993, kompostu hosi feto 19 no mane 974. Hosi totál ne’e, iha 615 mak la fuma ona, enkuantu restu mak sei iha tratamentu nia laran,” Médiku Jerál, Eldino de Castro Rangel, informa ba Agência Tatoli iha ninia knaar fatin, Sentru Saúde Formosa, segunda ne’e.

Pasiente ne’ebé rejistadu maioria ho idade 20 to’o 40, enkuantu ho idade 19 mai kraik oituan de’it, nune’e mós idade 60 ba leten.

“Sira ne’e mai hakarak hapara fuma ho inisiativa rasik. Ho dadus sira ne’ebé iha automátikamente iha progresu ba ema hakarak fuma pozitivu tebes, iha ne’e servisu hapara fuma iha pakote ida hamutuk ho servisu moras la hadaet nian tanba fatór risku ne’e importante tebes kontribui ba iha moras la hada’et hanesan moras tensaun, diabete, stroke, no kankru,” nia akresenta.

Notísia relevante: Governu hasa’e impostu ba tabaku $100 kada kilograma

Eldino de Castro dehan, bainhira redús ema fumadór maka konsege redús ona risku ba ema moras la hada’et.

“Fofoun loron ida simu de’it ema na’in-lima, maibé daudaun kada loron menus liu na’in-hitu. Ko’alia kona-ba konsulta hapara fuma la’ós hanesan ho konsulta ema moras, tanba fuma ne’e ema la moras, ne’ebé nia hakarak mai mak mai, lakohi mai mós depende nia,” nia dehan.

Sentru Hapara Fuma nafatin partilla informasaun liuhosi mídia, alende ne’e estebelese tan ona ba iha munisípiu sira hanesan, Liquiçá, Ermera, Ainaro, Manufahi, Oé-cusse. Enkuantu Lautém ho Viqueque daudaun prepara fatin. Fahe mós informasaun liuhosi liuhosi pájina facebook sentru nian rasik.

Kona-ba medikamentu, responsável sentru informa katak, daudaun stock aimoruk sei naton hela hodi atende pasiente hakarak hapara fuma.

Nune’e, nia espera katak ho polítika Governu nian hodi hasa’e taxa tabaku, maka ema barak mak sei hakarak para fuma.

Jornalista    : Antónia Gusmão

Editora        : Julia Chatarina

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!