BOBONARO, 04 novembru 2023 (TATOLI)—Primeiru-Ministru (PM), Kay Rala Xanana Gusmão, sábadu ne’e, halo vizita bá suku Lourba no suku Karabau, postu administrativu Bobonaro, munisípiu Bobonaro, hodi halo diálogu ho komunidade hodi rona preokupasaun no buka solusaun nune’e labele akontese tan konfrontu iha fatin seluk.
Diálogu ne’e relasiona ho kazu asalta malu entre grupu hosi suku Lourba no suku Karabau iha loron kinta (02/11) no sesta loron (03/11) hodi rezulta uma neen hetan sunu, uma 10 resin hetan estragu inklui joven na’in-hitu kanek.
Vizita ne’e akompaña mós hosi Ministru Interiór, Fransisco Guterres, Ministru Obra Públika, Samuel Marçal, Sekretáriu Estadu Protesaun Sivíl, Domingos Mariano Reis, inklui Autoridade no Komandu Jerál Polísia Nasionál Timor-Leste (PNTL) Bobonaro.
Diálogu hala’o uluk ho Autoridade lokál no komunidade suku Lourba, hafoin Xefe Governu ho komitiva observa direita uma sira ne’ebé hetan estragu no kontinua kedas halo diálogu ho Autoridade lokál sira iha bairru área Hauba, ne’ebé iha biban ne’e komunidade hosi parte rua aprezenta kronolojia tuir versaun ida-idak nian.
Hafoin rona kronolojia, PM Xanana husu komunidade suku rua atu hakmatek hodi entrega prosesu tomak ba parte kompetente ne’ebé sei halo investigasaun profunda hodi hatene motivu loloos hosi kazu ne’e.
“Versaun ida ne’ebé mak loos, ida-ne’e mak ha’u hakarak, maibé atu to’o versaun ida ne’ebé loos, ha’u husu agora dehan ba joven sira iha ne’e keta book-an, hanesan mós ita-nia ema sira iha ne’ebé keta book-an, husik Polísia halo prevensaun konflitu hodi buka haree didi’ak istória loloos, ida ne’ebé la’ós dehan katak imi ko’alia ne’e loos hotu ona, maibé dalaruma dehan ohin loos ona, dalaruma dehan ida-ne’e mak baku, ida-ne’ebá mak baku,” Xanana hateten durante hala’o diálogu ho komunidade iha merkadu Karabau.
Notísia Relevante : PNTL sei investiga ema na’in-hitu deskonfia envolve kazu Lourba-Karabau
Líder nasionál ne’e dehan, bainhira parte kompetente konklui ona prosesu investigasaun, maka nia parte sei mai filafali halibur autoridade suku rua inklui komunidade hotu hodi halo asaun dame liuhosi nahe biti-boot.
Biban ne’e, Xefe Governu husu ba Komandu PNTL atu kontrola no identifika komunidade Lourba no Karabau nia hela fatin iha Dili, nune’e bele mantein pás no estabilidade.
“Para buat ne’e labele tan akontese, ne’e duni ha’u-nia maun katuas sira bolu nafatin ita-nia rai lulik sira, husu nafatin kbiit ne’ebé iha, rai iha ita-nia kakutak, rai iha ita-nia fuan, tanba buat kuandu hanesan ne’e ona, ódiu no vingansa ne’e iha beibeik, la akontese iha ne’e, la akontese iha sorin, hasoru malu iha Dili hurlele malu, tanba Lourba nia hela iha Tasi-tolu ka Becora, Karabau nia mós hela iha ne’ebá bele akontese,” nia fó hanoin.
Iha sorin seluk, Xefe suku Lourba, Lino de Jesus, husu ba PNTL no FALINTIL-Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL) atu estabelese postu permanente iha área baliza suku rua ne’e.
“Nune’e para situasaun ne’e bele hakmatek, komunidade mós bele halo nia atividade bá mai ho di’ak, se la’e bele akontese filafali, tanba ne’e masa mak hasoru malu, ita la hatene loos,” nia tenik.
Iha biban ne’e, Xefe Governu fahe nesesidade hanesan kadeira, roupa, sumasu, taxu, sanan, bikan no sasán seluk ba vítima ne’ebé nia uma hetan sunu to’o mutuk, no hosi parte Autoridade Protesaun Sivíl munisípiu Bobonaro fó apoia emerjénsia.
Tuir observasaun jornalista Agência Tatoli iha terrenu, nota katak komunidade suku rua simu prezensa Xefe Governu ho matan-wen no nakonu ho esperansa, katak Governu sei la husik sira mesak iha situasaun difísil nia laran.
Jornalista : Sérgio da Cruz
Editora : Julia Chatarina