iklan

NASIONÁL, SAÚDE

OMS-MS hatama lista sosa NRT asegura fumadór hapara fuma tabaku

OMS-MS hatama lista sosa NRT asegura fumadór hapara fuma tabaku

Reprezentante Organizasaun Mundiál Saúde (OMS) iha Timor-Leste, Arvind Mathur. Imajen Tatoli/Francisco Sony.

DILI, 08 marsu 2023 (TATOLI)–Organizasaun Mundiál Saúde (OMS) servisu hamutuk ho Ministériu Saúde hatama ona lista sosa Nicotine Replacement Therapy (NRT) ka terapia substitui nikotina iha lista nasionál medikamentu esensiál (NML) Governu nian.

Notísia Relevante: Fumadór 900-resin hapara fuma ho aimoruk NRT

Reprezentante OMS iha Timor-Leste, Arvind Mathur, hateten NRT tenki iha lista nasionál hodi bele asegura tratamentu ba fumadór sira hapara fuma tabaku liuhosi Servisu Hapara Fuma iha sentru saúde sira.

“OMS servisu hamutuk ho MS hodi inklui NRT iha Lista Nasional Medikamentu Esensiál (NML) tanba ida-ne’e permite MS no Institu Nasionál Farmasia no Produtu Medikamentu (INFPM) atu sosa NRT sira-ne’e liu husi sira-nia kanál aprovizionamentu regulár hodi asegura disponibilidade no sustentabilidade,” Reprezentatne OMS, Arvind Mathur, hateten ba Agência Tatoli liuhosi WhattShap nakait ho preokupasaun aimoruk NRT stockout iha Servisu Hapara Fuma iha Sentru Saúde Formoza Dili, sesta ne’e.

Nia dehan, OMS fó ona apoiu kompreensivu ba Ministériu Saúde hanesan dezenvolvimentu matadalan ba hapara tabaku, materiál informasaun, formasaun kapasitasaun ba profisionál saúde sira atu fó konsellu atu tulun utilizadór tabaku sira atu hapara fuma.

“Ida-ne’e ho implementasaun fatór esensial ba moras lahada’et, apoia estabelesimentu Sentru Hapara Fuma liuhosi apoiu oioin inklui NRT durante tinan rua,” nia hateten.

OMS apoia MS estabelese ona sentru hapara fuma iha munisipiu sira hanesan Baucau, Dili, Ermera, Liquiça, Lospalos no Rejiaun Administrativu Espesiál Oé-Cusse Ambeno (RAEOA).

Antes ne’e, Kordenadór Servisu Hapara Fuma iha Sentru Saúde Formoza, Eldino de Castro Rangel, hateten Servisu Hapara Fuma enfrenta problema stockout NRT durante fulan ualu (8) ona.

Iha sorin seluk, Diretór Nasionál Farmasia no Medikamentu, Aquelino Marques, garante katak MS toma lista ba aimoruk NRT ne’ebé stockout iha Servisu Hapara Fuma iha sentru saúde Formosa Dili.

“Ita hatama ona mos ba ita nia lista ba halo akizisaun aimoruk. Durante ne’e Servisu Hapara Fuma seidauk iha kontrola total hosi Ministériu Saúde,” nia hateten ba Tatoli.

Servisu Hapra Fuma iha Sentru Saúde Formoza Dili rejista atendimentu ba ema hamtuk 1283 komposto 1253 no feto 30, no iha 2024 ne’e iha utilizador tabaku hamutuk na’in-sia (9).

Timor-Leste rejista taxa ba moras internamentu iha ospitál hamutuk rihun 30 tinan-tinan no mate 20% ho idade produtivu tuir dadus OMS.

Tuir dadus Global Youth Tobacco Surveyiha 2019 fumadór enre foinsa’e sira idade 13-15 mós fuma sigaru ho númeru aas ho prevalensia jeralmente 39% no husi dadus 40% ne’e mane no 21% feto no ema-na’in sia (9) hosi sanulu (10) iha 69% horon nafatin sigaru.

Jornalista : Jesuína Xavier

Editór       : Cancio Ximenes

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!